ارزيابي كيفيت خاك در منطقه غرب شهر تهران با استفاده از روش مجموعه حداقل داده

آلودگي هاي خاك به ويژه در مناطق شهري به طرز بي سابقه اي رو به افزايش است كه اثرات آن بر چرخه هاي شيميايي كمتر شناخته شده است. رويكردهاي اندازه گيري كيفيت آب و هوا به خوبي تدوين شده است اما ارزيابي كيفيت خاك مناطق شهري كمتر مورد توجه قرار گرفته است. بررسي كيفيت خاك مي تواند به عنوان روشي به منظور درك بهتر پيامدهاي حاصل از افزايش آلودگي ها در محيط هاي شهري و تدوين رويكردها و پروتكل هاي ارزيابي جامع كيفيت خاك در برنامه ريزي شهري و مديريت چشم انداز استفاده شود. با توجه به كمبود اطلاعات در زمينه مطالعات كيفيت خاك در مناطق شهري ايران، هدف از اين پژوهش ارزيابي كيفيت خاك تحت تأثير كاربري اراضي شهري با استفاده از روش مجموعه حداقل داده در منطقه غرب شهر تهران بود. به اين منظور تعداد 56 نمونه در سه كاربري كشاورزي، پارك و فضاي سبز شهري و اراضي باير برداشت و 12 ويژگي فيزيكوشيميايي خاك اندازه گيري شد. نتايج آزمون تحليل واريانس نشان داد كه ويژگي هاي كربن آلي، نيتروژن كل، آهك، وزن مخصوص ظاهري و سديم تحت تأثير كاربري اراضي داراي اختلاف معني دار مي باشند. به منظور انتخاب مجموعه حداقل داده از تحليل عاملي استفاده شد كه نتايج نشان داد كه دو عامل با مقادير ويژه بيش از يك و توجيه بيش از 6۸% مجموع واريانس داراي بيشترين بار عاملي روي ويژگي هاي كربن آلي و سديم مي باشند. درنهايت شاخص كيفيت خاك در كاربري هاي مختلف تعيين و مقايسه شدند. نتايج نشان داد كه شاخص كيفيت خاك در كاربري هاي مورد مطالعه داراي اختلاف معني دار مي باشند و كمترين كيفيت خاك مربوط به كاربري اراضي باير است.