ارزيابي اثرهاي محيط زيستي احداث نيروگاه هاي تجديدپذير خورشيدي – بادي مطالعه موردي: منطقه ويژه اقتصادي سلفچگان

سابقه و هدف: بهره‌گيري از انرژي‌هاي تجديدپذير يكي از را‌ه‌هاي موثر براي مقابله با آلودگي‌هاي محيط زيستي ناشي از فعاليت نيروگاه با سوخت فسيلي است. اگرچه نيروگاه‌هاي تجديد پذير جزء منبع هاي انرژي پاك محسوب مي‌شوند، ولي بيشتر اين نيروگاه‌ها سبب تغيير در اكوسيستم منطقه و بهم خوردن تعادل اكولوژيكي مي‌گردند. هدف از انجام اين تحقيق ارزيابي اثر هاي محيط زيستي بكارگيري انرژي‌هاي تجديدپذير شامل بادي و خورشيدي در منطقه ويژه اقتصادي سلفچگان زواريان مي‌باشد. در اين پژوهش با استفاده از دو روش كاربردي ارزيابي اثرهاي محيط زيستي (ماتريس ايراني و روش ماتريس ارزيابي اثرات سريع) انجام پذيرفت.مواد و روش‌ها: در اين تحقيق در ابتدا به معرفي گزينه ها، جمع آوري اطلاعات پايه منطقه، بررسي عامل هاي مؤثر برتوسعه نيروگاه‌هاي انرژي خورشيدي و بادي از طريق جستجوي اينترنتي و بازديد ميداني پرداخته شد. بر اساس مطالعات انجام شده در بخش‌هاى شناخت پروژه و ويژگى‌هاى محيط زيست منطقه مورد مطالعه، پتانسيل انواع اثر هاي  محيط زيستي ناشى از اجراى پروژه نيروگاه تجديدپذير به تفكيك فازساخت و ساز و بهره بردارى بر محيط‌هاى فيزيكى، بيولوژيكى و اجتماعى ، اقتصادى و فرهنگي با استفاده از روش‌ ماتريس ايراني و روش  RIAM مورد پيش بينى قرار گرفتند. روش ماتريس ايراني و ماتريس ارزيابي اثر هاي سريع به دليل در نظر گرفتن اثر هاي انجام پروژه در هر دو مرحله ساخت و بهره‌برداري بر روى اجزاى محيط زيست از روش‌هاى متداول و كاربردى براى ارزيابى اثر هاي محيط زيستي در كشور  ايران بشمار مى‌رود.نتايج و بحث: نتايج حاصل از ماتريس لئوپولد ايرانى و روش پاستاكيا نشان مي‌دهد در فاز ساختماني و بهره برداري نيروگاه تجديد پذير بيشترين پيامدهاي مثبت در محيط فيزيكي مربوط به كميت آب سطحي در محيط اقتصادي – اجـتـماعي و فرهنگي مربوط به اشتغال و درآمد زايي مي‌باشد. مهم‌ترين پيامد منفى در محيط فيزيكى مربوط به كيفيت هوا و اقليم و كيفيت صدا همچنين درمحيط بيولوژيكى مربوط به پوشش حيات وحش و در محيط اقتصادي – اجـتـماعي و فرهنگي مربوط به مناظر و چشم اندازهاي طبيعي و توسعه فضاي سبز و ميراث فرهنگي و آثار باستاني مي‌باشد. همچنين بيشترين اثر هاي منفي مربوط به فعاليت‌هاي توليد پساب و پسماند، دفع پسماند، تجهيز كارگاه، خطر ها و سوانح ، زهكشي و كنترل سيلاب و بيشترين اثر هاي مثبت مربوط به تامين نيروي انساني، تامين انتقال برق و توسعه فضاي سبز و تملك زمين ها مي‌باشد. لازم به بيان مي‌باشد كه مرحله ساختماني اين گونه طرح‌ها كوتاه مدت بوده و به نوعي هزينه‌اي براي سرمايه‌گذاري بلند مدت و استفاده‌هاي آتي محسوب مي گردد. نتيجه گيري: براساس نتايج هر دو ماتريس، احداث نيروگاه‌هاي تجديدپذير خورشيدي – بادي با توجه به بروز كمترين پيامدهاي منفي بر اجزاي گوناگون محيط زيست، بعنوان مطلوب ترين گزينه مديريتي انتخاب شد و بدون بيان راهكار، عملكرد پروژه مورد تاييد است.