لالاييها و بازتاب سوژه گي زنان

لالايي ها بخش مهمي از ادبيات شفاهي و عاميانۀ مردم هر فرهنگ و جامعه را شكل ميدهند. اين بخش از ادبيات شفاهي به علت ارتباط تنگاتنگي كه با زنان دارد، منبع ارزشمندي براي شناخت وضعيت اجتماعي و فرهنگي ايشان بهويژه در جوامع و بافتهاي سنتي و پيشامدرن محسوب ميگردد. اين مطالعه ملهم از رويكردهاي فمينيستي و با محوريت جنسيت به بررسي مضموني لالاييهاي ششتمد سبزوار ميپردازد. رويكرد روشي اين پژوهش در گردآوري و تحليل دادهها، رويكرد كيفي و روش دست اول دسترسي به ميدان، يعني مردمنگاري بوده است. نتايج مقالۀ حاضر حاكي از اين است كه لالاييگويي در جوامع سنتي و مردسالار از معدود بسترهايي است كه براي زنان فرصت حركت در جهت خلاف گفتمان غالب جامعه كه زن را به مثابۀ ابژهاي منفعل مطرح ميسازد، فراهم ميكند. در لالاييهاي فولكلوريك، زنان با شناخت جايگاه اجتماعي خود و روايت تجربۀ زيستهشان در جامعه مردسالار و تلاش براي كاهش و تخفيف تنشها و فشارها، بهمثابه سوژهگاني فعال در قلب گفتمانهاي مردسالار و زن ستيز، عامليت مييابند.