ارزيابي نقش طراحي معماري در ايجاد رفتارهاي پايدار در كاربري مسكوني

طراحي در جهت ايجاد رفتارهاي پايدار، حوزه جديد پژوهشي است كه به كاهش پيامدهاي اجتماعي و محيط‌‌زيستي ساختمان‌‌ها در جريان بهره‌‌برداري از آن‌‌ها، از طريق تغيير عادت‌هاي كاربران و وادار كردن آن‌‌ها به بهبود رفتارهاي خود به طرق مختلف مي‌‌پردازد. بخش زيادي از اين پيامدها، مرتبط با مصرف انرژي در ساختمان‌‌ها است. در ميان تئوري‌‌هاي مطرح‌‌ شده در اين حوزه، به نظر مي‌‌رسد به بسترهاي فرهنگي مختلف و محدوديت‌‌هايي كه طراحي در شكل ‌‌دادن به رفتار در جهت كاهش مصرف انرژي دارد، كمتر توجه شده است. هدف پژوهش حاضر، ارزيابي چگونگي تاثيرگذاري طراحي معماري بر رفتار، براي كاهش مصرف انرژي است. بر اين اساس، اين فرضيه مطرح شد كه طراحي معماري مي‌‌تواند از طريق غلبه بر فرهنگ مصرفي نامناسب و تغيير شكل رفتار، در جهت كاهش مصرف انرژي و تحقق رفتار پايدار گام بردارد. در اين مطالعه تركيبي (كمي، كيفي) از نوع همبستگي، طرح مدل‌‌يابي معادله‌هاي ساختاري، از تحقيق پيمايشي استفاده شد. جامعه آماري، ساكنان شهر شيراز در بهمن‌‌ماه 1395 و حجم نمونه، به كمك فرمول كوكران، 385 نفر (به‌‌منظور اطمينان بيشتر 400 نفر)، به روش غيراحتمالي تركيبي انتخاب شد. پس از تاييد روايي صوري، محتوايي، سازه و پايايي پرسشنامه محقق ‌‌ساخته، همبستگي متغيرها و فرضيه‌‌ها با نرم‌‌افزارهاي آماري SPSS16 و AMOS22 ارزيابي و اثبات شد. يافته‌‌ها بيانگر تاثيرگذاري فرهنگ، معماري و رفتار بر ميزان مصرف انرژي است. در نهايت، ضمن معرفي فرهنگ به‌‌عنوان يكي از موانعي كه طراحي، در شكل ‌‌دادن به رفتار براي كاهش مصرف انرژي دارد، بر ضرورت اصلاح محيط به‌‌گونه‌‌اي كه افراد را به سمت‌‌و‌‌سوي موردنظر هدايت كند، تاكيد شد.