تقديرگرايي و رواداري؛ دو شبكه اعتقادي باورساز‌ در عصر تكوين دولت عثماني (804-716 ق)

منحني قدرت در دولت عثماني با بيش از شش سده حكومت در فرآيندي زمان بر و چند لايه، اين سلسله را از امارتي تركي به دولتي اسلامي تبديل كرد. گسترش فتوحات عثماني از آغاز كار عثمان (716 ق) تا پايان كار بايزيد (804 ق) موضوع اصلي اين پژوهش است. پرسش اين مقاله، بررسي شبكه اعتقادي ـ رفتاري ياري كننده عثماني در عصر اين فتوحات است كه با بهره‌گيري از روش مطالعات نگره هاي اعتقادي و رفتار شناسي سياسي به سامان مي‌رسد. يافته ها نشان مي دهند در مسير فرآيند تبديلي، ويژگي تقدير گرايي و رواداري، مانند دو شبكه باور‌ساز سياسي‌ ‌اجتماعي، جايگاه ممتازي در فتوحات سريع عثماني داشتند. هم‌چنين، سياست تسامح ديني به ضميمه انديشه تقدير گرايي مسيحيان شرقي، مقدمه اي بر فتح قلمروي بيزانس بود و رواداري عثماني به عنوان گفتمان رفتاري اين دولت سبب سرعت گسترش حكومت عثماني شد.