تدوين مدلي نظري از فرايند نئوليبراليزه‌شدن شهر معاصر جهان

سال‌ها است كه شهرها به نقاط استراتژيك بروز سياستهاي نئوليبرال در بعد جغرافيايي و مكاني تبديل گشته‌اند. علارغم ظاهر جهاني، سياست‌هاي نئوليبراليسم، به عنوان هژموني غالب فضاي اقتصاد سياسي دهه‌هاي اخير، هيچ‌گاه به يك شيوه واحد در اشكال شهري تبلور نيافته اند. زمينه‌ي اقتصاديسياسي موجود و شيوه‌هاي توليد، تعيين كننده‌ي نحوه‌ي بروز نئوليبراليسم هستند(نئوليبراليسم به‌واقع موجود). از طرف ديگر، نئوليبراليسم به‌شدت روش‌مند است و با فرايندي كاملا برنامه‌ريزي‌شده شكل شهر را به منظور جانمايي، باز‌آرايي و جابجايي بنگاه‌هاي اقتصادي خويش متحول مي‌گرداند. اين دو ويژگي شكل‌دهنده‌ي پروژه ‌بازسازي‌ نئوليبرال هستند. درك شكل شهري از خلال فرايند بازسازي نئوليبرال، هدف اين مقاله را تشكيل مي‌دهد. در اين راستا، پس از تعريف چارچوب نظري براساس دو رويكرد متمايز و درعين‌حال درهم‌تنيده‌ي مطرح در ادبيات موضوع(راجر كيل، و برنر و تئودر)، سه لايه‌ي كاركردي پروژه بازسازي نئوليبرال در شهر تشخيص داده شده است: لايه عملكردي، لايه ساختاري و لايه تحول حس مشترك؛ سپس شاخص‌هاي ساختاري نئوليبراليسم در شهر، در دو مرحله مجزا از فرايند نئوليبراليزه‌شدن، يعني مكانيزم جهانمحلي شدن و مكانيزم شهرگرايي نئوليبرال، در سه گروه كالبديفضايي، اجتماعيفرهنگي و سياسي‌اقتصادي در قالب ماتريس شاخص‌ها تبيين گشته‌اند. ماتريس حاصله، ابزاري اوليه‌ براي تحليل فرايند نئوليبراليزه‌شدن مكان‌هاي جغرافيايي و شهري در سه مقياس محلي، ملي و جهاني است، و نشان مي‌دهد نئوليبراليسم از طريق تحول اقتصاد سياسي در مقياس جهاني، دخالت در فناوري‌هاي قدرت در مقياس ملي، و تغيير در كيفيت زندگي روزمره در مقياس محلي بر شهر اثر مي‌گذارد.