ارزيابي تحمل به شوري كنگر‌فرنگي (Cynara scolymus L.) در شرايط درون شيشه‌اي

كنگر‌فرنگي (Cynara scolymus L.) به‌عنوان يك گياه دارويي داراي ارزش اقتصادي، با سطح گسترده‌اي از زمين‌هاي كم آب و شور روبرو مي‌باشد. بنابراين شناسايي روش مناسب كشت بافت براي اين گياه، مي‌تواند به‌منظور گزينش ارقام متحمل به شوري مفيد باشد. اين پژوهش با هدف شناسايي ريزنمونه و روش مناسب براي كشت بافت اين گياه به‌عنوان گام اول در پژوهش‌هاي آينده به‌منظور توليد ارقام مقاوم به شوري كنگر‌فرنگي انجام شد. در اين پژوهش، ابتدا اقدام به تهيه گياهچه‌هاي سترون از بذرهاي گياه گرديد. سپس مريستم انتهايي به‌عنوان ريزنمونه مناسب طي يك پيش آزمايش، انتخاب و ارزيابي درون شيشه‌اي براي تحمل به شوري با پنج غلظت مختلف كلريد‌سديم (صفر، 20، 40، 60 و 80 ميلي‌مولار) در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. اين آزمايش در مركز پژوهشي گياهان دارويي دانشگاه سيستان و بلوچستان در سال 1396 انجام شد. شوري باعث كاهش برخي از خصوصيات مورفولوژيكي (طول ساقه، طول ريشه، وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه) گياهچه‌هاي رشد كرده از ريزنمونه مريستم انتهايي گرديد. با افزايش غلظت كلريد‌سديم به 60 و 80 ميلي‌مولار، ميزان قندهاي محلول و پرولين روند افزايشي نشان داد. كمترين ميزان قندهاي محلول (33 ميلي‌گرم بر گرم وزن خشك) و پرولين (50 ميكرومول) مربوط به غلظت‌هاي صفر و 20 ميلي‌مولار كلريد‌سديم بود. نتايج حكايت از آن دارد كه اين گياه نسبت به سطوح مختلف شوري حساس مي‌باشد، هرچند كه تا حدودي نسبت به سطوح كم و متوسط شوري مقاومت نشان مي‌دهد.