عوامل تشديد مجازات در آراي ديوان بين‌المللي كيفري

در 7 نوامبر 2019، برابر 16 آبان 1398، ديوان بين‌المللي كيفري، سنگين‌ترين حكم محكوميت خود را با اعمال سي سال حبس نسبت به نتاگاندا صادر نمود. در اين رأي، به عوامل مشدده كيفر به تفصيل پرداخته شده است. در آراء قبلي ديوان نيز در خصوص كيفيات مشدده به تفصيل بحث شده است. ديوان بين‌المللي كيفري به منظور بررسي دقيق كيفيات مشدده و مخففه، جلسه مستقلي را پس از احراز محكوميت صرفاً به منظور تعيين مجازات برگزار مي‌كند. در اين جلسه طرفين صرفاً به استدلال در خصوص تشديد و تخفيف مي‌پردازند و ديوان به تك‌تك مواردي كه طرفين استناد مي‌كنند، پاسخ مي‌دهد. شايسته است در حقوق داخلي نيز مرحله محكوميت به ارتكاب جرم و مرحله تعيين مجازات از هم جدا شوند. در اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي، از مطالعه و مقايسه احكام محكوميت ديوان به اين نتيجه رسيده‌ايم كه در خصوص تكرار جرم تا كنون موردي در ديوان وجود نداشته تا به عنوان عامل مشدده منظور شود. در مورد تعدد جرم حتي از نوع مختلف، رويه شعب ديوان تا كنون اين بوده كه حداكثر مجازات نهاييِ اعمال‌شده براي جرايم متعدد، صرفاً در حد مجازات اشدي بوده كه ديوان براي يكي از جرايم در نظر گرفته بوده و به عبارت ديگر تعدد جرم، موجب تشديد مجازات در احكام ديوان نشده است كه اين امر مي‌تواند اثر بازدارندگي ايفاي نقش از طرف ديوان را كاهش دهد.