مطالعه واكنش تابعي كفشدوزك (Cryptolaemus montrouzieri (Col.: Coccinellidae روي شپشك آردآلود مو Planococcus ficus (Hem.: Pseudococcidae)

(Functional response of mealybug ladybird, Cryptolaemus montrouzieri (Col.: Coccinellidae) on Planococcus ficus (Hem.: Pseudococcidae

يكي از معيارهاي مهم ارزيابي دشمن طبيعي در مهار زيستي، تعيين واكنش تابعي آن نسبت به تغييرات تراكم ميزبان مي ­باشد. شپشك آردآلود مو، (Planococcus ficus (Signoret، يكي از آفات مهم تاكستان­ها در جهان است. كفشدوزك شكارگر Cryptolaemus montrouzieri Mulsant شناخته شده‌ترين دشمن طبيعي شپشك ­هاي آردآلود است. پژوهش حاضر براي تعيين نوع واكنش تابعي و قدرت جستجوي كفشدوزك ياد شده نسبت به شپشك آردآلود مو انجام شد. در اين پژوهش واكنش تابعي لاروهاي سن سوم و حشرات بالغ نر و ماده كفشدوزك ياد شده نسبت به تراكم­هاي 3، 5، 7، 9 عددي حشرات كامل ماده شپشك به­عنوان طعمه، در 10 تكرار و در دماي 1±26 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5 ±70 درصد و دوره نوري 12:12 (روشنايي: تاريكي) داخل ظروف پتري پلاستيكي به قطر7/5 و عمق يك سانتيمتر و با درپوش منفذدار بررسي شد. تعداد شپشك‌هاي تغذيه شده در هر ظرف ثبت گرديد. تجزيه و تحليل داده ­هاي واكنش تابعي با استفاده از نرم‌افزار SAS و به روش دو مرحله اي جوليانو انجام شد. در اين بررسي منفي بودن شيب قسمت خطي منحني درجه دو رگرسيون لجستيك در حشرات بالغ نر و ماده و در لارو سن سوم كفشدوزك، نشان دهنده واكنش تابعي از نوع دوم است. ميزان قدرت جستجو (a) و زمان دستيابي (Th) براي لاروهاي سن سوم و حشرات بالغ نر و ماده كفشدوزك به ترتيب (0/6922 بر ساعت و 0/9549 ساعت)، (0/4901 بر ساعت و 1/3542 ساعت) و (0/5977 بر ساعت و 1/0996 ساعت) بود. لارو سن سوم داراي قدرت جستجوي بيشتر و زمان دستيابي كمتري نسبت به حشرات بالغ نر و ماده بود

One of the parameters used in natural enemies evaluation is functional response studies to predict the efficacy of the predator in biological control programs. The vine mealybug, Planococcusficus (Signoret) is an important vineyard pests in all parts of the world. Cryptolaemusmontrouzieri Mulsant, is a well–known natural enemy of mealybugs. The experiment was conducted under laboratory condition with 26±1°C with 70±5 % RH and 12:12 D:L photoperiod with four densities of adult females of vine mealybug, P. ficus, as host insect. Adult female and male and 3rd instar larval stage of C. montrouzieri and four densities (3, 5, 7 and 9, each with 10 replicates). The number of host killed after 24 hours were recorded. Determination type of functional response model and estimation of related parameters were carried out based on two–stage analysis method by using SAS software. A type 2 functional response was concluded under this experimental condition for all stages of predator using logistic regression with parameters estimated through nonlinear regression. The results for searching efficiency and handling time for 3rd instar larval, adult male and adult female of the predator were (0.6922 and 0.9549 hours), (0.4901 and 1.3542 hours) and (0.5977 and 1.0996 hours), respectively. Results showed that 3rd instar larvae of predator showed a better searching efficiency and lowest handling time rather than adults which is a fine character for a predator.