شناسايي و واكاوي خطاهاي راننده با استفاده از تكنيك CREAM

مقدمه: امـروزه تصـادفات و خسـارات ناشـي از آن يكي از مشـكلات عمـده حمـل ونقـل جـاده اي در كشور است. در پديد آمدن تصادفات رانندگي، چهار عامل انسان، جاده، وسيله نقليه و محيط تأثير دارند. در اين ميان عامل انسان (راننده)70 تا 90درصد نقش دارد. بنابراين مطالعه حاضر به منظور شناسايي و ارزيابي خطاهاي راننده با استفاده از روش Cognitive Reliability Error Analysis Method (CREAM) انجام گرفت. روش بررسي: مطالعه حاضر، يك مطالعه توصيفي مقطعي است كه براي يك سناريوي مشخص از وظايف رانندگي اجرا گرديد. در اين مطالعه ابتدا با استفاده از روش واكاوي سلسله مراتبي(HTA) وظايف شغلي رانندگي براي سناريوي مورد نظر واكاوي شد. يافته ها: بر اساس نتايج سناريوي مورد نظر، براي نه وظيفه راننده در بردارنده بستن كمربند ايمني، كنترل نشانگرها، شروع حركت، تغيير شتاب، تغيير مسير، تنظيم فاصله، توقف خودرو، خاموش كردن، باز كردن كمربند ايمني نوع سبك كنترل تاكتيكي تعيين گرديد و بر اساس نتايج روش گسترده CREAM ميزان خطاي اجرا (17/87درصد)، خطاي مشاهده (18/75درصد) و خطاي تفسير (9/38درصد) تعيين گرديد. نتيجه گيري: در مطالعه حاضر مطابق با روش اوليه CREAM چهارمورد شرايط كاهنده عملكرد شناسايي شد، عامل شرايط كار با يك مورد و انجام دو يا چند كار بطور هم زمان با سه مورد به عنوان مؤثرترين عوامل كاهنده عملكرد شناسايي شدند كه مي توان با كاهش آنها موجب كاهش احتمال خطاي راننده شد. همچنين مطابق با روش گسترده CREAM 32 خطا براي راننده شناسايي شد. بيشترين خطاهاي شناختي دربردارنده خطاي اجرا و مشاهده مي باشد كه با توجه به كنترل هاي پيشنهادشده مي توان زمينه كاهش احتمال خطاي انساني را فراهم آورد.