تحليل عاملي ريسك فاكتورهاي اثرگذار بر آسيب هاي شغلي: يك مطالعه ميداني در پروژه هاي ساختماني

مقدمه: نيمي از حوادث شغلي در ايران مربوط به ساخت وساز مي باشد. بنابراين، تحليل عاملي ريسك فاكتورهاي موثر بر آسيب هاي شغلي در صنعت ساختماني مي تواند به درك و كاهش نرخ آسيب ها در اين پروژه ها منجر شود. هدف اين مطالعه شناسايي ريسك فاكتورهاي موثر بر انواع آسيب در پروژه هاي ساختماني بر اساس تحليل عاملي بود. روش: اين مطالعه ميداني در 65 پروژه ساختماني فعال انجام شده است. داده هاي مطالعه شامل 55 حادثه آسيب زا بود. واكاوي داده هاي مطالعه بر اساس تحليل عاملي اكتشافي (EFA) و تحليل عاملي تاييدي (CFA) انجام شده است. تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار تحليلي IBM SPSS AMOS v. 22.0 انجام شده است. يافته ها: بيشترين فراواني نوع آسيب به ترتيب شامل آسيب ستون فقرات (41.2 %)، بريدگي (32.4%)، نقص عضو (17.6 %) و زخم هاي چندگانه (8.8%) بود. بر اساس تحليل عاملي اكتشافي 26 متغير نشانگر جمع آوري شده در 6 گروه فاكتور پنهان شامل فردي، شغلي، شرايط ناايمن و اعمال ناايمن، نوع بروز آسيب و نوع آسيب طبقه بندي شدند. يافته هاي تحليل عاملي تاييدي فاكتورهاي پنهان نشان داد كه اغلب اين فاكتورها داراي ارتباط معني دار با يكديگر بوده (0.05 p)، نيكويي برازش مدل مناسب ارزيابي شد (0.063=RMSEA). نتيجه گيري: يافته هاي مطالعه حاضر بيانگر اين بود كه بروز انواع آسيب در پروژه هاي ساختماني مي تواند ناشي از برهم كنش متغيرهاي نشانگر و فاكتورهاي مختلف باشد. بعلاوه، نتايج تحليل عاملي در اين مطالعه نشان داد كه ميزان اثر هر يك از متغيرها و فاكتورهاي پنهان متفاوت مي باشد.