ارزيابي اثر نامتقارن شوك‌ درآمد نفتي بر متغير‌هاي كلان اقتصادي (مطالعه تجربي سال‌هاي 1397-1348)

ايران از جمله كشورهاي مهم صادركننده‌ي نفت در جهان محسوب مي‌شود كه از درآمدهاي حاصل از فروش نفت در تأمين بودجه عمومي برخوردار است و درآمد حاصل از صادرات نفت خام، سهم قابل‌توجهي از بودجه‌ي عمومي كشور را شامل مي‌شود. هدف اصلي اين مطالعه بررسي اثر نامتقارن شوك‌ درآمد نفتي بر متغيرهاي كلان اقتصادي در دوره‌ 1348-1397 مي‌باشد، كه جهت بررسي روابط ميان شوك‌ نفتي هميلتون و مورك بر متغيرهاي كلان اقتصادي از مدل خودرگرسيون برداري استفاده شده است. نتايج نشان‌ داده كه شوك منفي حاصل از درآمدهاي نفتي هميلتون نسبت به شوك مثبت باعث نوسانات بيشتري در متغيرها شده است. اما در شوك‌هاي مثبت و منفي مورك اثرات متغيرها بر اين شوك‌ها نامتقارن بوده است. هم‌چنين اگر شوكي در جهت مثبت يا منفي به درآمدهاي نفتي وارد شود تمام متغيرهاي موجود در مدل از جمله توليد ناخالص ملي، درآمد ملي، صادرات و واردات كالاها و خدمات، مخارج دولتي، تورم و مصرف خصوصي نسبت به شوك وارده واكنش نشان مي‌دهند.