برآورد آب پايه به منظور ارزيابي جريان زيست‌محيطي در رودخانه‌هاي مناطق خشك و نيمه‌خشك (مطالعه موردي: رودخانه شامكان، سبزوار)

جريان پايه درصدي از جريان رودخانه است كه با تخليه آب زيرزميني ارتباط داشته و معرف ميزان مشاركت آبهاي زيرزميني در كل رواناب مي‌باشد. بنابراين جريان پايه نقش مهمي در مطالعات هيدرولوژيكي و منابع آب همچون ارزيابي كميت و كيفيت منابع آب، مدل‌سازي هيدرولوژيكي، واسنجي و اعتبارسنجي اين مدل‌ها و برآورد حقابه زيست‌محيطي مناطق مختلف دارا مي‌باشد. در تحقيق حاضر به منظور برآورد جريان پايه، آمار 30 ساله جريان روزانه رودخانه در رودخانه شامكان واقع در حوزه آبخيز سنگرد انتخاب گرديد. مقدار جريان پايه روزانه طي سال‌هاي 1365 تا 1394 با استفاده از روش‌هاي BFI، لين و هوليك، اكهارت و حداقل محلي محاسبه گرديد. با توجه به عدم وجود داده‌هاي مشاهداتي جريان پايه، روش BFI به عنوان روش مبنا در نظر گرفته شد و نتايج ساير روش‌ها با نتايج روش مذكور مقايسه گرديد. نتايج نشان داد كه جريان پايه برآوردي توسط روش‌هاي مختلف به طور متوسط بين 71 تا 81 درصد جريان رودخانه را تشكيل مي‌دهد. نتايج حاصل از معيارهاي خطا نشان داد روش لين و هوليك با فيلتر 0.95 مناسب‌ترين روش جداسازي جريان پايه در منطقه مطالعاتي ميباشد. در حالي كه روش اكهارت با فيلترهاي 0.99 و 0.995 داراي بيشترين مقادير مجذور ميانگن مربعات خطا و ميانگين مطلق خطا و همچنين كمترين مقادير نش-ساتكليف مي‌باشند.