شبيه‌سازي جريان رودخانه حوضه آبريز سملقان با استفاده از مدل هيدرولوژيكي SWAT

توزيع ناهمگون زماني و مكاني آب شيرين و رشد سريع جمعيت در دهه‏هاي اخير، سبب بروز مشكلاتي در تأمين منابع آب مورد نياز مصارف مختلف شده است. از اين‌رو مدل‌هاي رياضي جديدي به‌منظور مطالعه فرآيندهاي پيچيده هيدرولوژيكي توسعه يافته اند. در اين پژوهش، مدل SWAT در حوضه آبريز سملقان با مساحت 1148 كيلومترمربع براي شبيه‌سازي جريان مورد استفاده قرار گرفت. در فرآيند مدل‌سازي، حوضه به 21 زيرحوضه و 402 واحد هيدرولوژيك تقسيم گرديد. به دليل محدوديت دسترسي به داده‌هاي هيدرولوژيك كافي، مدل‌سازي حوضه‌هاي آبخيز داراي عدم قطعيت‌هايي مي‌باشد. بدين منظور واسنجي و اعتبار سنجي مدل با استفاده از الگوريتمSUFI2 به‌ترتيب براي سال‌هاي 1995تا 2012 و2012 تا 2014 انجام شد. بر اساس نتايج آناليز حساسيت، پارامترهاي RCHRG_DP (مقدار نفوذ به آبخوان عميق)، GWQMN (مقدار آب در آبخوان كم‌عمق)، ALPHA_BF (ضريب عكس العمل آب زيرزميني)، SOL_AWC (ظرفيت آب قابل دسترس خاك) و CN (شماره منحني SCS ) بيشترين تاثير را داشتند. نتايج نشان داد كه مقدار شاخص نش ساتكليف و ضريب R2 در محدوده 0.65 تا 0.80 براي دوره واسنجي و 0.40 تا 0.65 در دوره اعتبار سنجي مي‌باشد. از مجموع آب ورودي به حوضه، 87 درصد صرف تبخير و تعرق، 3.2 درصد رواناب سطحي، 3.0 درصد نفوذ و مابقي مرتبط با تغييرات و ذخيره رطوبت در خاك مي‌باشد. از آنجا كه تا كنون برآوردي از مولفه هاي بيلان آب در اين حوضه از انجام نشده است، اين تحقيق ميتواند اطلاعات مفيدي را در مورد بيلان آبي حوضه فراهم نموده و به برنامه ريزي دقيق‌تر منابع آب، در اين حوضه كمك نمايد.