طراحي الگوي مفهومي چابكي راهبردي شركت‌هاي دانش‌بنيان

با توجه به نقش شركت‌هاي دانش‌بنيان در اقتصاد كشورهاي در حال توسعه، هدف تحقيق حاضر طراحي الگوي چابكي راهبردي شركت‌هاي دانش‌بنيان است تا بتواند شركت‌ها را براي رويارويي با محيط به‌سرعت در حال تغيير؛ تجهيز و به عملكرد موفقيت‌آميز آنها كمك كند. طراحي الگو با استفاده از رويكرد كيفي و روش نظريه‌پردازي داده بنياد انجام و براي انتخاب نمونه‌هاي پژوهش، از نمونه‌گيري هدفمند و گلوله برفي استفاده شد. پس از انجام مصاحبه با چهارده نفر از خبرگان و با استفاده از روش نظريه‌پردازي داده بنياد، مدل پارادايمي الگوي چابكي راهبردي طراحي شد. در شرايط علّي مفاهيم؛ افزايش رقابت، افزايش پيچيدگي و پويايي محيط، شناسايي بازار و بقاي سازماني شناسايي شدند. در شرايط مداخله‌گر مفاهيم نيز شايستگي‌هاي فردي كاركنان، قدرت سازگاري با شرايط متغير محيطي، وجود محدوديت منابع مالي و انساني، اثرگذاري مديريت شركت، نقش ماهيت ذاتي شركت و در شرايط زمينه‌اي مفاهيم در قالب دو مقوله عوامل محدود كننده مانند مساعد نبودن فضاي كسب‌و‌كار و عوامل تشويق‌كننده مانند سياست‌هاي حمايتي‌ دولت قرار دارند. پديده محوري فرايند چابكي راهبردي است كه در آن سازمان با درك هوشيارانه و توجه به پيشرفت‌هاي راهبردي به شناسايي تغييرات محيط و درك آنها پرداخته و با اهرمي كردن نقاط قوت و روش‌هاي خلاقانه حل مسئله در پي فايق آمدن بر محدوديت‌هاي ذاتي بر‌مي‌آيد. همچنين با متقاعد كردن و ‌انگيزش منابع انساني امكان كاهش زمان تصميم‌گيري در موضوعات راهبردي را فراهم مي‌آورد و با هدايت مجدد منابع سازماني منجر به عملياتي كردن تغييرات برنامه راهبردي مي‌شود. سازوكارهاي‌هاي چابكي راهبردي شامل دو مقوله اقدامات درون‌سازماني و برون‌سازماني بوده كه در سطح كلان نتايجي مانند خلق ارزش اقتصادي و گسترش رفاه در سطح جامعه و در سطح سازماني نتايجي مانند افزايش قدرت رقابت شركت‌ها و بقاي بلندمدت را موجب مي‌شود.