بررسي كاربرد سوپرجاذب بر برخي صفات فتوستنزي و فيزيولوژيك گندم در شرايط تنش خشكي

تنش خشكي يكي از عوامل مهم محدود كننده رشد و نمو گياهان زراعي مي‌باشد. اين آزمايش به‌صورت كرت‌هاي يك‌بارخرد شده در قالب طرح آماري بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد كليبر در سال زراعي 1396 اجرا گرديد. در اين آزمايش تأثير سه سطح تنش خشكي پس از 60، 90 و 120 ميلي‌متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A در كرت هاي اصلي و سه سطح صفر، 75 و 150 كيلوگرم در هكتار سوپر جاذب در كرت‌هاي فرعي بر صفات فيزيولوژيكي گندم رقم ميهن مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه برهم كنش تنش خشكي و سوپرجاذب بر هدايت روزنه‌اي، پايداري غشاي سلولي، پرولين و شاخص كلروفيل برگ معني‌د‌ار بود. نتايج مقايسه ميانگين برهم كنش تنش خشكي و سوپرجاذب نشان داد كه حداكثر ميزان شاخص كلوفيل 6.70 درصد، هدايت روزنه‌اي 7.45 مول دي‌اكسيدكربن در متر مربع در ثانيه و پايداري عشاي سلولي 48.25 درصد توسط تيمار 75 كيلوگرم در هكتار كاربرد سوپرجاذب در سطح تنش خشكي 60 ميلي‌متر تبخير حاصل شد. نتايج مقايسه ميانگين تيمارها مشخص نمود كه بيش‌ترين ميزان تعرق 6.10 ميلي‌مول آب در متر مربع در ثانيه، سرعت فتوسنتز 28.23 ميكرومول دي‌اكسيدكربن در متر مربع در ثانيه، حداكثر كارآيي فتوشيميايي فتوسيستم II 0.894 و ميزان دي اكسيدكربن روزنه‌اي 556.02 ميلي‌مول دي‌اكسيدكربن در متر مربع در ثانيه مربوط به تيمار 60 ميلي‌متر تبخير و بيش‌ترين ميزان كروبوهيدات‌هاي محلول 121.31 ميكروگرم گلوگز در گرم وزن تر مربوط به تيمار 120 ميلي‌متر تبخير بود. استفاده از سوپرجاذب به‌طور معني‌دار صفات فيزيولوژيكي نظير سرعت فتوسنتز، هدايت روزنه‌اي، شدت تعرق، حداكثر كارآيي فتوشيميايي فتوسيستم II و شاخص كلروفيل را افزايش داد. بنابراين، تيمار 60 ميلي‌متر تبخير و مصرف 75 كيلوگرم سوپرجاذب در هكتار به‌عنوان تيمار برتر براي دستيابي به بيش‌ترين ميزان صفات فيزيولوژي گندم توصيه مي‌گردد.