تحليل و بررسي جايگاه شكار سلطنتي و كاركردهاي متنوع آن در عصر صفوي

Analyzing and survey of the status royal hunting and various functions in the Safavid period

شكار همواره به عنوان يكي از مهم­ترين تفريحات سلطنتي در ميان دودمان­هاي حاكم بر ايران مطرح بوده. دوره صفوي نيز از اين قاعده مستثني نيست؛ به گون ه­اي كه شكار با اقبال گسترده ­اي از جانب اكثر شاهان صفوي روبه­رو شده است. خاندان صفوي تلاش مي ­كردند از ظرفيت­ هاي متنوع اين ورزش بهره­ برداري نمايند. شكار سلطنتي در دوره صفوي به شيوه ­هاي گوناگوني انجام مي­ گرفت، و كاركردهاي متنوعي را به همراه داشت. اين مقاله با شيوه توصيفي – تحليلي مبتني بر متون كتابخانه ­اي تلاش دارد تا جايگاه شكار سلطنتي و كاركردهاي متنوع آن در عصر صفوي را مورد بررسي قرار ­دهد. يافته­هاي تحقيق نشان مي­ دهد، شكار مهم­ترين و در عين حال محبوب­ ترين تفريح سلطنتي در دوره صفوي محسوب مي­ شده، كه به دو شيوه اصلي شكار جرگه و شكار آزاد انجام مي­ گرفته. در اين دوره گونه­ هاي جانوري مختلفي همچون درندگان، پستانداران، پرندگان و آبزيان شكار مي­ شده. شكار در اين عصر داراي چهار كاركرد مهم تفريحي، هنري، معيشتي و سياسي – نظامي بوده است.

Hunting has been consistently renowned as one of the most important imperial pastimes among the ruling dynasties of Iran. The Safavid era was likewise no exception to this rule; hunting was embraced enthusiastically for the most part by the Safavid kings. The Safavids tried to benefit from diverse nature of this sport. Imperial hunting in the Safavid era was conducted using a wide variety of methods, which also had diverse applications. This paper attempts to investigate the position of imperial hunting and the variety of its applications in the Safavid era using the descriptive-analytical method based on archival texts. The findings of current research show that hunting was considered to be both the most important and also the most favored royal entertainment in the Safavid era, which took place using two primary methods: annular or ring-formation hunting and free hunting. In this era, different living species such as wild animals, mammals, birds, and aquatic species were hunted. Hunting in this era had four important aspects, namely: recreational, artistic, subsistence-related, and politico-military