تنوعسازي پرتفوي وام، ساختار بازار، و ثبات مالي بانكها

Loan Portfolio Diversification, Market Structure and Financial Stability of Banks

پيادهسازي سياست‌هاي تنوع در بانكداري از نتايج اين تحولات است كه براي مديران بانكها، سهام‌داران، و اقتصاددانان مالي اهميت زيادي دارد؛ لذا تنوع يكي از موضوعات مهم در ادبيات مالي است و بانكها مي‌توانند از استراتژي تنوع براي افزايش عملكرد و كاهش ريسك استفاده كنند. هدف پژوهش حاضر بررسي تأثير تنوعسازي پرتفوي وام بانكي و ساختار بازار در ثبات مالي بانكهاي موجود در بازار سرمايه كشور است. براي دستيابي به هدف فوق از دادههاي مالي، 17 بانك به‌صورت پنل نامتوازن در دورهٔ زماني سالهاي 1382 تا 1397 استفاده شده است. در اين پژوهش، آزمون فرضيهها با استفاده از رگرسيونهاي آثار ثابت و گشتاورهاي تعميميافته (GMM) صورت گرفته است. نتايج نشان ميدهد كه تنوعسازي و ساختار متمركز بازار در ثبات مالي بانكها تأثيري مثبت و معنادار دارد و تأثير تنوعسازي وام در ثبات مالي به سطح تمركز بازار بستگي دارد. همچنين با بررسي تأثير متغيرهاي مستقل در اجزاي شاخص ثبات مالي، نتايج بيانگر آن است كه تنوع پرتفوي وام و ساختار بازار بانك ميتواند در عملكرد بانكها كه مبتني بر نرخ بازده داراييهاست، تأثير مثبت، در ريسك بانك‌ها كه با انحراف بازدهي داراييها موردسنجش قرار ميگيرد، تأثير منفي و معنادار، و نهايتاً ساختار بازار بانكها تأثير منفي در نسبت سرمايه به داراييها داشته است. به‌عبارتي‌ديگر، تنوعسازي مطلوب در تركيب وام و ايجاد ساختاري مناسب در بانكها از طريق بهبود در عملكرد و كاهش ريسك بانكي ميتواند باعث ثبات در نظام بانكي شود.

The purpose of this study is to investigate the effect of bank loan portfolio diversification and market structure on the financial stability of banks in the countrychr('39')s capital market. In order to achieve the above goal, the financial data of 17 banks have been used as unbalanced panels in the period from 2005 to 2018. In this study, data analysis was performed using fixed effects models and generalized method of moments (GMM). The results show that diversification and market centralized structure have a positive and significant effect on bankschr('39') financial stability, and the effect of loan diversification on financial stability depends on the level of market concentration. Also, by examining the effect of independent variables on the components of financial stability index, the results show that the diversity of loan portfolio and bank market structure has a positive effect on return on assets and a negative and significant effect on deviation of return on assets. It had a negative effect on the ratio of capital to assets.