گزينش مقدماتي تعدادي از پايه‌هاي گلابي براي تحمل به تنش كسر آبياري بر اساس شاخص‌هاي رشد و فيزيولوژيك

Preliminary Selection of Some Pear Rootstocks for Tolerance to Deficit Irrigation Stress Based on the Growth and Physiological Indices

تحمل به تنش خشكي از خصوصيات مهم مرتبط با پرورش درخت گلابي و انتخاب نوع پايه مورد استفاده براي احداث باغ مي‌باشد. بر اين اساس در تحقيق حاضر، ارزيابي شاخص‌هاي رشد و فيزيولوژيك مرتبط با تنش كسر آبياري در پايه‌هاي كشت بافتي درگزي، Pyrus betulifolia، پيرودوارف، OH×F69 و OH×F87 در سه شرايط بدون تنش، آبياري در 75 و 50 درصد ظرفيت مزرعه در شرايط گلخانه‌اي طي 60 روز از اعمال تنش بررسي شد. پايه‌هاي P. betulifolia و OH×F87 بر اساس دو شاخص سرعت رشد نسبي و تعداد برگ (tgαln) به ترتيب بالاترين و كمترين سرعت رشد و همچنين تحمل به تنش كسر آبياري را نشان دادند. ارزيابي ماهانه شاخص‌هاي فيزيولوژيك محتواي نسبي آب برگ، ميزان پرولين، كربوهيدرات‌هاي محلول كل و پروتئين و همچنين پايداري غشاء و نشت يوني نشان داد كه پايه P. betulifolia با 72/1 درصد پائين‌ترين ميزان محتواي نسبي آب برگ را در شرايط بدون تنش داشت. ليكن با توجه به كاهش بيشتر شاخص محتواي نسبي آب برگ به 57/1 و 3/58 درصد در دوره‌هاي 30 و 60 روزه در تنش 50 درصد ظرفيت مزرعه كه پائين‌تر از اغلب پايه‌ها بجز OH×F87 بود، داراي بالاترين قدرت رشد در شرايط تنش بود. جمع بندي نتايج نشان داد كه ترتيب نزولي تحمل به تنش كسر آبياري در پايه P. betulifolia، پيرودوارف، OH×F69، پايه درگزي و در نهايت پايه OH×F87 بود كه بيانگر لزوم انجام ارزيابي‌هاي تكميلي به منظور انتخاب پايه مناسب براي احداث باغ گلابي در شرايط واجد تنش كسر آبياري است.

Tolerance to drought stress is important characteristic related to growth of pear trees and selection of rootstocks for orchard establishment. In this research, growth and physiological indices were evaluated in several pear rootstocks including; micropropagated Dargazi, Pyrus betulifolia and three clonal rootstocks; Pyrodwarf, OH×F69 and OH×F87 after 60 days in deficit irrigation conditions. Deficit irrigation levels were 75% and 50% of filed capacity and non- stress condition as control were implementend in greenhouse. P. betulifolia and OH×F87 rootstocks demonstrated the highest and lowest growth rate and tolerance to the deficit irrigation conditions based on relative growth rate (RGR) and leaf number (tgαln). Monthly evaluation of leaf relative water content (RWC), proline, total carbohydrates and total proteins as well as membrane stability and electrolyte leakage showed that P. betulifolia with 72.1% RWC had the lowest level of this index in optimal (control) condition. However, despite the highest reduction of RWC to 57.1 and 58.3, on 30 and 60 days after deficit irrigation, respectively, in P. betulifolia, this rootstock could maintain the highest growth rate. Based on the results of this research the highest levels of tolerance to the deficit irrigation was observed in P. betulifolia followed by Pyrodwarf, OH×F69, Dargazi and finally OH×F87 rootstocks, respectively. These results showed the importance of selection of tolerant pear rootstocks and need for further orchard evaluation of them for establishment of pear orchards in stressful conditions.