تغييرات فصلي جمعيت و برنامه ي نمونه برداري دنباله اي با دقت ثابت شته ي سبز انار Aphis punicae (Homoptera: Aphididae) در شهرستان سيروان (استان ايلام)

Seasonal Population Dynamics and Fixed-Precision Sequential Sampling Plans for Aphis punicae (Homoptera: Aphididae) in Sirvan City (Ilam Province)

شته سبز انار (Hom., Aphididae) Aphis punicae از آفات مهم انار در ايران مي­باشد. در اين مطالعه، تغييرات فصلي جمعيت اين آفت در شهرستان سيروان استان ايلام مورد مطالعه قرار گرفت. براي اين هدف، نمونه­برداري به صورت هر دو هفته يكبار از يك باغ آزمايشي به مساحت يك هكتار و در طول دو سال (1396-1395) صورت گرفت. همچنين از شاخص تايلور و ايواوو به منظور تعيين توزيع فضايي اين شته روي درختچه­هاي انار استفاده شد. مدل گرين نيز براي تكوين يك برنامه­ي نمونه­برداري دنباله­اي با دقت ثابت براي تخمين تراكم جمعيت اين آفت در درختچه­ي انار به كار برده شد. نتايج نشان داد كه شته­ي سبز انار در استان ايلام و در طول بهار (ارديبهشت تا خرداد) روي درختچه­هاي انار فعال مي­باشد. اوج جمعيت اين شته در اوايل خرداد مشاهده شد. توزيع فضايي اين آفت از نوع تجمعي بود. تعداد بهينه­ي نمونه­ي مورد نياز براساس تراكم آفت از 488 تا 375 سرشاخه در سطح خطاي 10 درصد و از 175 تا 135 سرشاخه در سطح خطاي 25 درصد متفاوت بود.

Pomegranate aphid, Aphis punicae (Hom., Aphididae) is one of the most important pests of pomegranate in Iran. In this study, seasonal population dynamics of this aphid was studied in Sirvan city, Ilam province. For this purpose, sampling was performed bi-weekly in an experimental orchard, 1 hectare area, during two years (2016-2017). Also, Taylor power law and Iwao's patchiness were used to determine spatial distribution of the pest on pomegranate shrub. Green's model was used to develop a fixed- precision sequential sampling plan of the pest on pomegranate shrub. Results showed that pomegranate aphid has one generation and the pest occurred during spring (May to June) on pomegranate shrub in Sirvan city. Population peak of the aphid was observed in end of May. Spatial distribution of the pest was aggregative. Optimum sample sizes varied from 375-488 and 135-175 shoots according to the pest density at precision levels of 0.1 and 0.25, respectively.