ويژگي‌هاي اپيدميولوژيك موارد هاري انساني ارجاع داده شده به مركز بهداشت شهرستان ساري طي سال‌هاي 1391 تا 1396

Some epidemiological features of human rabies referred to the health public centers of Sari, Iran, during 2012-2017

بيماري ﻫﺎري از ﺟﻤﻠﻪ زﺋﻮﻧﻮزهاي بسيار كشنده‌اي اﺳﺖ ﻛﻪ بعلت قابليت انتقال از حيوانات به اكثر پستانداران داراي اهميت فراوان مي‌باشد. حيوان مبتلا مي‌تواند بيماري را از راه گاز گرفتن به انسان و يا ساير حيوانات انتقال دهد. در اين مطالعه گذشته نگر، تعداد 6560 مورد حيوان‌گزيدگي ارجاع داده شده به مركز بهداشت شهرستان ساري از سال 1391 تا 1396 به مدت 5 سال مورد بررسي قرار گرفت. در اين مطالعه، عواملي چون سن، جنس، شغل، محل زندگي افراد گزيده شده، نوع حيوان گزنده، زمان گزيدگي و محل گزش مورد بررسي قرار گرفتند. از مجموع 6560 مورد حيوان‌گزيدگي، به طور ميانگين هرسال 1093 مورد حيوان‌گزيدگي اتفاق افتاد. از لحاظ حيوان گزنده، سگ‌ها با 81/1 درصد داراي بيشترين فراواني بودند. گروه سني 20 تا 29 سال با ميانگين 281/1 گزش در سال، مردان با 77% گزش‌ها، ساكنان مناطق روستايي با % 64/3 گزش‌ها، افراد با مشاغل آزاد با 319/3 گزيدگي در سال، ماه خرداد با ميانگين 111/5 گزش در هر سال، فصل تابستان با %28/4 از گزش‌ها داراي بالاترين فراواني در بين حيوان-گزيدگان را به خود اختصاص داده بودند. از نظر محل آناتوميك گزش، %50/4 موارد گزش‌ها در ناحيه دست و %42/9 درصد هم در ناحيه پا بوده‌است.بر اساس نتايج اين مطالعه نياز به توجه ويژه جهت حذف مخازن بيماري و همچنين افزايش آگاهي بيشتر اقشار جامعه نسبت به اين بيماري و نحوه انتقال آن مي‌باشد.

Rabies is one of the most endemic zoonotic diseases which is very important due to its ability to be transmitted from animals to the mammals. The infected animal can transmit the disease to human beings or other animals through biting. This is a retrospective study intended to survey the document of 6560 animal bites referred to the health center of Sari city during 5 years from 2012 to 2017, for factors such as age, sex, occupation, place of residence of selected individuals, type of the biting animal, time of bite and type of bitten organ were studied. Collected data was analyzed by Excel 2010 and SPSS 22 software, using descriptive and inferential statistics. P-value was considered < 0.05 for statistical significant. From a total of 6560 cases of animal bites, an average of 1093±87/52 animal bites happened annually in study area. Dogs, with a rate of 81.1%, were the most biting animals. Men with a rate of 77%, the age group of 20 to 29 with the average of 281.1 bites per year, self-employed individuals with 319.3 bites per year were the most referred cases. Rural areas with 64.3%, summer with 28.4% and the month of June with an average of 111.5 bites per year had the highest incidence of bites. Hands and feet were the most bitten body parts with 50.4% and 42.9% of bites, respectively. Special attention should be paid to eliminating the reservoirs of the disease, as well as increasing the awareness of the general population about the disease and its types of transmission.