بررسي وضعيت موجود مديريت ارتقاي سواد فرهنگي در آموزش‌و‌پرورش ايران

Needs Assessment in Cities: A Systematic Review of the Studies Conducted on the Assessment of the Urban Needs

در جهان كنوني، محتوا و صورت زندگي در ابعاد مختلف، شكلي فرهنگي به‌خود گرفته و ازهمين‌رو، اهميت مديريت فرهنگي بيش‌از‌پيش نمايان شده است. در اين مقاله، به‌منظور تبيين وضعيت موجود، پس از پژوهش و مطالعه اسناد، كتاب‌ها، و مصاحبه با استادان و متخصصان مديريت فرهنگي و آموزش‌و‌پرورش، 33 مورد شناسايي شده و نتيجه در قالب پرسش‌نامه (پس از تأييد اعتبار و روايي و همچنين، تأييد استادان فن) بين 30 نفر از مديران حوزه‌هاي مختلف ستادي، اجرايي، و مياني آموزش‌و‌پرورش توزيع شده است. سپس، داده‌هاي به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار Minitab16 و آزمون T مستقل، تحليل، و درنهايت، نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها، و تهديدها براساس ديدگاه مخاطبان تعيين شده‌اند. پس از بررسي نتايج به‌دست‌آمده از تحليل داده‌ها، «تأثيرپذيري برنامه‌هاي درسي و آموزشي از جريان‌هاي سياسي» به‌عنوان نقطه‌ضعف و «وجود پيوست فرهنگي و مهندسي فرهنگي در تهيۀ برنامه‌هاي آموزشي و درسي»، «سند برنامه‌ درسي ملي»، «سند ملي آموزش‌و‌پرورش (سند تحول بنيادين)»، و «فراوان بودن چهره‌هاي فرهنگي در ميان نخبگان سياسي» به‌عنوان نقاط قوت، در تعيين وضعيت موجود مديريت ارتقاي سواد فرهنگي در آموزش‌و‌پرورش، مواردي هستند كه توسط مخاطبان تأييد نشده‌اند. همچنين، مخاطبان، موارد «برنامه‌ريزي براي جلوگيري از فرار مغزها» و «قابليت‌هاي بازتوليد هويت فرهنگي، تعصب خانوادگي در كشور» را از بين فرصت‌ها و موارد «قدرت هدايت افكار عمومي از طريق رسانه‌ها و فرهنگ‌سازي در شرايط بحراني» و «ناتواني هنجارها و ابزارهاي فرهنگي در مقابله با هجوم فرهنگ بيگانه» را از بين تهديدها، تأييد نكرده‌اند. موارد ديگر مطرح‌شده در پرسش‌نامه، موردتأييد پاسخ‌دهندگان قرار گرفته است.

The conditions of today’s urban life have made the citizens’ needs dramatically intricate and diverse. Conducting need assessments in cities is a measure to identify the citizens' important needs, pave the way for the meeting these needs, and identify the constant changes made in the urban life. The review and analysis of the needs assessments in cities having been conducted so far can be used as a means of introducing the best methods of carrying out needs assessment. To achieve the given purpose, this study has made an attempt to identify the methodological and conceptual weaknesses of the needs assessments carried out so far and offers some practical suggestions for improving the future needs assessments. This study is based on document analysis and systematic review of the previous studies. The methodological weaknesses found in the studied needs assessments in cities were as follows: the scope of the samples under the investigation and the aims of the analyses did not exactly match the methodologies; the surveys were limited to some closed questions; the data collection methods were not adequately justified and explained; the sampling techniques used for the studies were not appropriate; and the ways of extracting the concept of the needs were not faultless. A comprehensive approach for the classification of the urban needs based on the prevailing needs assessment models is conclusively suggested because both the citizens’ mentalities and objective goal-oriented models are to a great extent, if not fully, included in this approach.