پديد آورندگان :
نوري كاردر، محمد دانشگاه قزوين , اهدي، صفات الله دانشگاه آزاد اسلامي واحد انزلي , ناظميف، مازيار دانشگاه آزاد اسلامي واحد جنوب تهران
كليدواژه :
كنش ارتباطي , برنامه ريزي ارتباطي , نقش برنامه ريزان شهري , مشاركت
چكيده فارسي :
برنامه ريزي شهري در اواسط دهه چهل هجري شمسي در ايران پياده گشت، اما از همان زمان به شيوه و قالبي بود كه در جهان پيشرفت هتر، ناكارآمدي آن شيوه ها اثبات شده بود و شيوه هاي نويني جايگزين شده بودند. نخستين برنامه براي شهرها در سال 1345 تهيه شد. «طرح جامع شهر» با رويكرد ساده جامع تحت عنوان مصادف با هنگامي كه اين رويكرد در اروپا جاي خود را به رويكردهاي نويني چون عقلاني جامع و سيستمي چرخ هاي مي داد. پس از حدود بيست سال، متخصصان ايراني به ناكارآمدي بكارگيري آن شيوه ها اذعان نمودند و يك تلاش بطئي براي رفع نقايص آن برنامه ها و يا جايگزين كردن آن با شيوه هاي جديدتر پيش گرفته شد. درك اين موضوع سبب شد تا تلاشي جهت ارتقاء نظام برنامه ريزي شهري در ايران پديد بيايد. بر اين اساس بود كه سعي شد برنامه هايي، با عناوين متنوع، در ايران بكار بسته شوند. از سويي ديگر نظام محلات در ايران در 100 سال اخير دچار تغييرات اساسي شده است. به گونه اي كه نظام سنتي محلات تضعيف و نظام جديد جايگزين نيز ناكارآمد است. در اين ميان مي توان از رهيافتهاي نويني نظير برنامه ريزي ارتباطي در جهت ارتقاء كيفيت وضعيت كنوني محلات كمك گرفت. اين نوع برنامه ريزي اتفاقا با بهره مندي از نظريه هاي اجتماعي، روانشناسانه و سياسي، پا در زمين واقعيت گذاشت و به طور مستقيم وجود تعارض و تضاد ميان كليه ي ذي مدخلان فضا را مورد مداقه قرار داد. اين نظريه و رهيافت هايش با مطالعه ي چگونگي پخشايش قدرت تلاش مي نمايد تا به نفع گروه هاي محروم جامعه تعادلي در توزيع قدرت به وجود آورد. روش تحقيق اين پژوهش كيفي و از نوع توصيفي تحليلي است. هدف پژوهش حاضر بررسي ظرفيت و فوايد بكارگيري رهيافت برنامه ريزي ارتباطي در برنامه هاي مقياس محل هاي مي باشد. نتيجه مهم اين پژوهش پرداختن به جايگاه برنامه ريزان شهري در ارتقاء كيفيت توسعه شهري است. برنامه ريزي ارتباطي به عنوان رهيافتي نوين جهت مشاركت كليه ذي نفعان و ذي نفوذان در شهر سهم زيادي از ايجاد مشاركت در جامعه را عهده دار مي باشد. اين امر نه لزوما يك امر از بالا و تحت اختيار نهادهاي دولتي و قوانين است، بلكه به همان ميزان احتياج به خواست و نياز جامعه دارد و در اين بين اين شهر و فضاي شهري است كه مي تواند مشعر اين خواست و نياز باشد. براي انجام يك چنين برنامه ريزي لازم است تا نيازهاي اجتماع محليّ شناخته شود، مساله و مشكل براي آنان بازتعريف شود تا بتواند لزوم همكاري و مشاركت آنان محرز شود. در اين راه، برنامه ريزي بايد توجه و انرژي خود را بيشتر معطوف جامعه ي مخاطب نمايد و با بهره گيري از راهبردهاي فرآيندي و محتوايي دست به اقدام عملي بزند. برنامه ريزان و متخصصان امر شهري هستند كه نبايد به مشاركت به عنوان يك ابزار كمكي، بلكه به عنوان يك هدف نگاه نمايند.
چكيده لاتين :
Urban planning began in Iran in the mid-40s. But from the same time, in a way that was more advanced in the world, the inefficiency of those practices was proven, and new ways were replaced. The first program for cities was developed with a simple, comprehensive approach called the "Comprehensive pl@n" in 1345. It coincided with the time when this approach in Europe was replaced by new approaches such as comprehensive rational and cyclic systems. After about twenty years, Iranian experts acknowledged the inefficiencies of using those practices, and an attempt was made to overcome the defects of those programs or to replace them with newer methods. Understanding this has led to an attempt to improve the urban planning system in Iran. It was based on the fact that there were attempts to apply programs with various titles in Iran. On the other hand, the system of localities in Iran has undergone fundamental changes over the past 100 years. The traditional system of weak neighborhoods and the replacement of the new system are also ineffective. Among these, new approaches such as communication planning can be used to improve the quality of the current situation in neighborhoods. This kind of planning, incidentally, with the use of social, psychological and political theories, set foot on the ground and directly concerned the existence of conflict and contradiction among all the subsumed of space. This theory and its approaches seek to spread the power by studying how to distribute power in favor of disadvantaged groups of society. The research method is qualitative and descriptive-analytic. The purpose of this study is to examine the capacity and benefits of using communication planning approach in neighborhood scale programs. The main result of this research is paying attention to the role of urban planners in improving the quality of urban development. Communicative planning as a new approach to the participation of all stakeholders and stakeholders in the city is a major contributor to the creation of community participation. This is not necessarily a top-notch issue under the authority of state institutions and laws, but also as much as the needs of the community and, in the meantime, the city and the urban environment that can be urgently needed. To do such planning, it is necessary to know the needs of the local community, to redefine the problem and the problem for them, so that the need for cooperation and participation can be established. In this way, planning should focus its attention and energy more on the community and take action with the use of process and content strategies. Urban planners and specialists should not be seen as partnerships as an auxiliary tool, but as a goal.
