اثر تنش سرما بر برخي صفات فيزيولوژيكي و سيستم‌هاي آنتي اكسيداني بزرك(.Linum usitatissimum L) در مرحله گياهچه‌اي

Effect of cold stress on some physiological characteristics and antioxidant systems in (Linum usitatissimum L.) genotypes at seedling stage

به منظور بررسي تاثير تنش سرما بر برخي شاخص‌هاي فيزيولوژيك سه ژنوتيپ‌ برگزيده بزرك ، آزمايشي بصورت فاكتوريل در چارچوب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در اتاقك رشد دانشكده كشاورزي دانشگاه ولي‌عصر رفسنجان اجرا شد. عامل اول سرما در سه سطح (25 ، 0 و 2/5- درجه سلسيوس) و عامل دوم ژنوتيپ در سه سطح شامل سه ژنوتيپ به نام‌هاي MAR778b ، CYP706 وIND1257 بود. اين سه ژنوتيپ بر اساس نتايج يك پيش‌آزمايش به ترتيب متحمل، نيمه متحمل و حساس به سرما بودند. نتايج نشان داد با كاهش دما از 25 به صفر درجه سلسيوس تغيير معني‌داري در هيچ يك از صفتهاي مورد بررسي ديده نشد اما با كاهش دما از صفر به 2/5- درجه محتواي قندهاي محلول، پرولين و مالون‌دآلدهيد برگ ژنوتيپ حساس به سرما (IND1257) بسيار بيشتر از دو ژنوتيپ ديگر افزايش و محتواي كلروفيل (a+b) بسيار كمتر افزايش يافت. همچنين محتواي كاروتنوئيدهاي برگ ژنوتيپ مقاوم ( MAR778b) در دماي 2/5- درجه بطور معني‌داري كمتر از دماي شاهد (25 درجه سلسيوس) بود اما در دو ژنوتيپ ديگر تفاوتي با شاهد نداشت. در نهايت اينكه فعاليت آنزيم پلي‌فنل‌اكسيداز با كاهش دما از شاهد به صفر و 5/2- درجه بطور معني‌داري كاهش يافت اما فعاليت آنزيم فنيل آلانين آمونيالياز در ژنوتيپ مقاوم به سرما (MAR778b ) در دماي 2/5- درجه بطور معني‌داري بيش از دماي صفر و 25 درجه سلسيوس بود. نتايج آزمون همبستگي رابطه مستقيم و معني‌دار فعاليت اين آنزيم را با شاخص حساسيت به تنش نشان داد.

In order to study the effects of cold stress on some physiological characteristics of three pre-selected of linseed, a factorial experiment based on completely randomized design with two factors and three replicates was carried out in growth chamber of Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, IRAN. The First factor was cold treatment at three levels (25, 0 and -2.5 ℃) and the second factor was genotype including three accessions named MAR778b, CYP706 and IND1257 selected based on preliminary test as tolerant, semi tolerant and sensitive to cold, respectively. The results showed that temperature decrease from 25 to 0OC did not induce any significant change in any trait. On the contrary, -2.5 ℃ treatment significantly increased content of total soluble sugars, proline and malondialdehyde IND1257 (susceptible) much more, and chlorophyll content, much less than two other genotypes. Also, total leaf carotenoids content of tolerant genotype (MAR778b) at -2.5 OC was significantly lower than control (25 OC), though those of two other genotypes were not different. Finally, poly phenol oxidase activity decreased by 0 and -2.5 OC in all three genotypes but phenyl alanine amonialyase increased at -2.5 OC compared to 0 and 25 OC only in tolerant cultivar (MAR778b). Correlation analysis revealed a significant association of PAL activity with stress susceptibility index