ماهيت قاب سينمايي در پرتو استعاره‌هاي پنجره و چارچوب

A Study of the Essence of the Cinematic Frame According to the Metaphors of the Window and Framework

قاب سينمايي، مرز تصوير سينمايي با جهان بيرون است. در طي تاريخ مطالعات نظري سينما به شيوه‌هاي گوناگوني به ماهيت قاب سينمايي پرداخته شده است. در اين مقاله به دونظرگاه اصلي خواهيم پرداخت كه بحث درباره قاب سينمايي را به ميانجي دو استعاره پنجره و چارچوب طرح كرده‌اند. در استعاره پنجره كه محبوب نظريه‌پردازان واقع‌گرا است، قاب سينمايي دريچه‌اي است به سوي جهان كه با گزينش بخشي از جهان، تصوير سينمايي را به وجود مي‌آورد. اما در استعاره چارچوب كه محبوب نظريه‌پردازان فرماليست است، به جنبه ايجابي قاب نظر شده است. در اين نظرگاه، قاب نقشي گزينش‌گر ندارد بلكه چارچوبي براي هستي يافتن و شكل‌گيري تصوير سينمايي است. در مقاله حاضر تلاش شده است تا پس از ارائه تاريخچه‌اي كوتاه از مفهوم قاب، سير تكوين تاريخي آن در ساير هنرها بررسي و تفاوت مفهوم قاب سينمايي با مفهوم قاب در هنرهاي ديگر تبيين شود و در ادامه در پرتو تمايز بنياديني كه دو استعاره پنجره و چارچوب پيشنهاد مي‌كنند، چيستي قاب سينمايي تحليل شود. در اين راه جنبه‌هاي متفاوت نظرگاه‌هاي رئاليستي و فرماليستي كه سرمنشاء استعاره‌هاي پنجره و چارچوب هستند بررسي مي‌شود تا در نهايت تحليلي جامع از ماهيت قاب سينمايي ارائه شود كه نقاط قوت هر دو نظرگاه را دربرداشته باشد.

The cinematic frame is the boundary between the cinematic image and the outside world. In the history of theoretical studies of cinema, the essence of the cinematic frame is analyzed in many ways. Here we focus on two significant viewpoints among them. One of these significant viewpoints considered cinematic frame as a window, and another one considered it as a framework. Both of them had (and have) some supporters. In the case of the window, which realist theories preferred, the cinematic frame is a window upon the world which cuts a slice of the world to produce the cinematic image. In this regard, the window metaphor served as a fenestration or hole through which one could see the world. In this paper, at first, I will report a brief history of the frame in old arts, and in this brief history, I explain that the modern concept of art came out of the Fifteenth century when European artists began to use easel painting. an‎d then, after presenting a very short history of the development of the easel painting and modern concept of the frame in painting and other mediums, I would try to analyze the cinematic frame according to the history of film studies. Finally, in the main part of the paper, I attempt to analyze the cinematic frame according to the distinction between the metaphors of the window and framework. In this respect, I try to find conciliation. This conciliation depends on the concept of off-screen which both formalists and realists have considered it, so I would also examine the concept of off-screen and its role in defining the cinematic frame. After surveying the realist and formalist viewpoints on this concept I try to reach a comprehensive analysis of the cinematic frame which keeps the strong points of both viewpoints.