بررسي عوامل موثر بر ريسك نقدينگي در صنعت بانكداري مبتني بر رويكرد بيزين: مطالعه موردي بانك‌هاي ايران

The Study of Effective Factors on Liquidity Risk in the Banking Industry Based on the Bayesian Approach: (Case Study Iranian Banks)

يكي از مهم‌ترين و حساس‌ترين بخش‌هاي اقتصادي كشورها صنعت بانكداري است كه درجريان فعاليت‌هاي خود با انواع مختلفي از ريسك‌ مواجه ‌مي‌باشد. از جمله ريسك‌هايي كه بانك‌ها را تهديد مي‌كند‌، ريسك نقدينگي است كه در صورت عدم كنترل و مديريت موجب ورشكستگي بانك‌ها مي‌گردد. لذا اين پژوهش به شناسايي و بررسي عوامل موثر بر ريسك‌ نقدينگي با استفاده از روش اقتصاد‌‌سنجي بيزيني مي‌پردازد. بدين منظور از داده‌هاي پانل جمع‌آوري شده براي 15 متغير شامل عوامل كلان اقتصادي و عوامل درون‌بانكي از 14 بانك فعال در سيستم بانكي ايران طي سال‌هاي 1382-1394 استفاده شده است. نتايج تحقيق مويد آن است كه نسبت بدهي به دارايي، نسبت سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار، نسبت سرمايه به دارايي، اندازه بانك، ريسك اعتباري، نسبت كارايي، حاشيه سود و نسبت تركيب سپرده، موثرترين متغيرها در الگوي ريسك نقدينگي بانك‌هاي ايران هستند. احتمال شمول ساير متغيرها از جمله نرخ ‌ارز، نرخ رشد قيمت ‌سهام، نرخ تورم، بازدهي دارايي، نسبت تسهيلات به سپرده، نسبت دارايي‌ نقد به كل دارايي و رشد اقتصادي در الگو كمتر از 25% بوده و شواهد قوي براي موثر بودن آنها بر ريسك نقدينگي وجود ندارد. به نظر مي‌رسد كه اين متغيرها، بويژه متغيرهاي كلان اقتصادي، از كانال عوامل درون‌بانكي مي‌توانند بر ريسك نقدينگي تاثيرگذار باشند.

Banking industry is one of the most important and sensitive economic sectors of countries that in the course of its activities is facing with various types of risk. Liquidity Risk (LR) is one of the risks that banks are highly vulnerable to it. If the LR do not control and manage that leads to bankruptcy of banks. This research by using Bayesian econometric methods deals to identify and investigate the influencing factors on the LR. For this aim, Panel data have been collected of 14 active banks in Iran's banking system for 15 variables including economic and intra-banking factors during 1382-1394. The results indicate the liabilities to Asset Ratio, the ratio of long-term investment deposits, the ratio of capital to assets, bank size, Efficiency Ratio, Credit Risk, net interest margin and the composition of deposits are the most effective variables in the Iranian banks LR pattern. The including the possibility of the other variables such as exchange rates, inflation rate, stock price index growth rate, return on assets, loans to deposit ratio, Cash to Asset Ratio and economic growth are less than 25% in this pattern. Thus there is not strong evidence for their effectiveness on the LR. It seems these variables, especially macroeconomic factors, can affect the LR only through the intra banking factors.