كليدواژه :
بازار , مجتمع تجاري , تعاملات اجتماعي , كيفيت عملكردي
چكيده فارسي :
معماري داخلي مراكز تجاري و ارتقاي كيفيت محيطي آنها به‌عنوان عامل اثرگذار بر رفتار خريد مشتريان، سهم قابل‌توجهي بر هيجان بازار و همچنين تمايل افراد به ماندن در فضا دارد. در اين پژوهش، با توجه به جامعيتي كه نظريه مدل مكان پايدار در قالب معيارهاي سه‌گانه كيفيات عملكردي، تجربي-زيبايي‌شناختي و زيست‌محيطي دارد و در نظر داشتن موضوع پژوهش، به بررسي كيفيت عملكردي در مراكز تجاري پرداخته مي‌شود. با بررسي پيشينه فضاهاي تجاري در ايران از جمله بازارهاي سنتي از يك طرف و توجه به مراكز تجاري موفق در زمان حال در نقاط مختلف دنيا از طرف ديگر كه علاوه بر دارا بودن نقش اقتصادي، محلي براي شكل‌گيري تعاملات اجتماعي نيز هستند، سؤال اصلي پژوهش اين است كه راهكارهاي طراحي داخلي فضاهاي تجاري با توجه به كيفيت عملكردي در بازارهاي سنتي و مراكز تجاري موفق، جهت برقراري روابط اجتماعي سازنده، چه هستند؟ بنابراين هدف پژوهش، معرفي معيارها و ريزمؤلفه‌هاي كيفيت عملكردي (كاربري، كيفيت قرارگاه رفتاري، قلمرو و امنيت) در جهت افزايش تعاملات اجتماعي و نيز تبيين راهكارهاي طراحي داخلي در مجتمع‌هاي تجاري است. روش تحقيق مورد استفاده، توصيفي-تحليلي است كه با تحليل محتوايي و كدگذاري داده‌هاي گردآوري‌شده توسط نرم‌افزارMAXQDA12، مفاهيم استخراج شدند. سپس، از بين راهكارهاي طراحي‌شده بر اساس ريزمؤلفه‌هاي كيفيت عملكردي، نظرسنجي از خبرگان طراحي در قالب پرسش‌نامه انجام شد و نتايج، با نرم‌افزار تحليل آماري SPSS، مورد ارزيابي قرار گرفتند. در نهايت، از ميان راهكارهاي طراحي ارزيابي‌شده، پيش‌بيني كاربري در مركز از ريزمؤلفه كاربري، وجود فضاهايي براي نشستن، مكث و تماشا مربوط به كيفيت قرارگاه رفتاري و همچنين از ريزمؤلفه برنامه‌ريزي طراحي فضا (قلمرو)، تعيين قلمرو كاربري‌هاي ويژه توسط كف‌سازي و نيز تأمين امنيت كه داراي بالاترين اولويت در اين نظرسنجي بوده، استخراج شدند.
چكيده لاتين :
The internal architecture of the trade centers and the promoting their environmental
quality, as an important factor affecting the behavior of customers, impose significant
contribution to market as well as individuals’ desires to stay longer in the space.
Considering the completeness of sustainable place model theory in the form of three
criteria of functional, experimental-aesthetic, and environmental qualities, the present
study aims to examine functional quality in trade centers. Considering the history of trade
centers in Iran, including traditional markets and on the other hand, paying a close attention
to successful instances of present trade centers in different parts of the world with having
economic role and providing places for the formation of social interactions, the main
question of the study is “What are the solutions for interior designing of trade centers in
terms of functional quality in traditional markets and successful business centers, in order
to establish effective social relationships?” Therefore, the purpose of the present study
is to introduce the criteria and micro-components of functional quality (user, behavior
setting quality, domain, and security) in order to promote social interactions and explain
interior design solutions in the trade centers. The method is descriptive-analytic, and the
concepts are extracted by content analysis and coding of data collected by MAXQDA12
software. Following that, from the solutions based on micro-components of functional
quality, a survey of design experts was conducted in the form of a questionnaire and the
results were analyzed by SPSS software. Finally, from evaluated design solutions, the
user’s prediction of user’s micro-components, the space available to sit, wait, and watch
related to the quality of the behavior setting, as well as determination of the scope of
special uses by flooring and security with the highest priority, were extracted.
