نگاهي جامعه شناختي به نقش تصورات قالبي جنسيتي در تبعيض شغلي عليه زنان و عوامل زمينه اي موثر بر شكل گيري اين تصورات قالبي در فرهنگ ايران

هدف اين بررسي، كاوش در زمينة تأثير تصورات قالبي جنسيتي درباره زنان در تبعيض شغلي عليه آنها ب ا تمركز بر جامعه ايران بوده و همچنين برخي خاستگاه ها و شرايط پديد آمدن و تقويت اين تصورات قالبي مانند نظام آموزشي، ادبيات و زبان مورد توجه قرار گرفته است. اين بررسي از نوع تحقيقات كيفي بوده و جمع آوري اطلاعات با روش اسنادي و با استفاده از منابع مكتوب و پژوهش هاي تجربي، آماري، تحليل ها و ديدگاه هاي نظري در حوزه هاي جامعه شناسي، روان شناسي اجتماعي و زبان شناسي و ادبيات صورت گرفته است. نتايج و يافته هاي اين بررسي حاكي از آن است كه يكي از عوامل مهم مؤثر در تبعيض شغلي عليه زنان در بسياري از جوامع بشري وجود تصورات قالبي جنسيتي رايج در فرهنگ عمومي آن جوامع مي باش د كه با نسبت دادن خصوصياتي ويژه به جنس زن و مرد، هر يك را براي احراز برخي مشاغل و مسؤ وليت ه ا مستعدتر، لايق تر و مناسب تر و براي احراز برخي ديگر از مسؤوليت ها نالايق تر و نامناسب تر تلقي مي كنند. اين تصورات قالبي جنسيتي كه ساخته و پرداخته نظام آموزشي، اقتدار نهادي شد ة تاريخي و انديشه ها و تصورات جا افتاده در ادبيات كهن و حتي ساختار زبان است، با وجود اينكه رابطه زيادي با واقعيت قابليت ه ا و ويژگي هاي عيني زنان و مردان ندارد، اما تأثير خود را در حيات اجتماعي و اقتصادي و شغلي زنان به نحوي جدي اعمال مي كند و عملاً باعث نابرابري در مشاغل و دستمزدهاي زنان و مردان گرديده، اكثر زنان را از احراز مشاغلي كه داراي پايگاه بالاتر و دستمزد بيشتري هستند محروم مي كند. لذا يكي از راه هاي رفع تبعيض هاي شغلي عليه زنان اصلاح گفتمان ها و تصورات قالبي جنسيتي نسبت به زنا ن در هر جامعه بشري است كه باور به چنين تصورات قالبي را در آن مي بينيم.