ظرفيت تحمل توسعه‌ گردشگري روستايي و تدوين برنامه راهبردي روستاي قلات (شهرستان شيراز)

Investigating the Sustainability of Development of Rural Tourism from the Viewpoint of the Host Society and Arranging a Strategic Plan Emphasizing Sustainability (Case Study: Village of Qalat in Shiraz)

امروزه پايداري به‌عنوان رويكردي غالب براي توسعه گردشگري روستايي، مورد توجه برنامه‌ريزان و محققان اين حوزه است. بر همين اساس در پژوهش حاضر سعي گرديده تا با تعيين ظرفيت تحمل بر مبناي نحوه نگرش جامعه ميزبان به گردشگري بستر مناسبي براي نيل به توسعه پايدار گردشگري در روستاي قلات (شهرستان شيراز) فراهم گردد. به‌منظور گردآوري داده‌ها و اطلاعات مورد نياز از دو روش اسنادي و ميداني و به‌منظور تجزيه و تحليل آن‌ها از روش‌هاي آماري (توصيفي استنباطي) و روش SWOT استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش شامل خانوارهاي ساكن و گردشگران روستاي مورد مطالعه است كه بر اساس روش كوكران تعداد 263 خانوار و نيز 263 گردشگر به‌عنوان حجم نمونه تعيين و به روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب گرديدند. با توجه به اثرات و پيامدهاي درك شده از سوي ساكنين محلي نتايج به‌دست آمده نشان از نامطلوب بودن ماهيت توسعه گردشگري و نزديك شدن به آستانه اشباع ظرفيت تحمل گردشگري در روستاي مورد مطالعه داشت كه البته در اين ارتباط تفاوت معناداري بين ديدگاه جامعه ميزبان بر اساس وضعيت شغلي آن‌ها وجود داشت. هم‌چنين نتايج بررسي‌ها نشان داد راهبرد تدافعي به‌عنوان راهبردي براي سياست‌‌گذاري و برنامه‌ريزي گردشگري در روستاي مورد مطالعه مي‌بايست مورد توجه قرار گيرد.

Nowadays, sustainability is considered by planners and researchers to be a dominant approach for development of rural tourism. In this respect, a variety of research studies have been done for studying this paradigm leading to introduction of various conceptual frameworks such as sustainability and strategic planning of tourism development. In this way, the present study attempts to provide a convenient basis for sustainable tourism development in the Qalat village located in the Shiraz sub-province through determining the sustainability based on the viewpoints of the host society about on tourism, and offering the appropriate strategic plan. This study is an applied research with the descriptive analytic method. The needed data has been gathered through library studies and field work. Descriptive statistical methods were carried out for data analysis. Statistical population of the research includes tourists and local native families. Analysis of local residents' perceptions shows undesirability of tourism development and approaching the threshold of saturation of sustainability of the tolerance of tourism. Yet, there exists a significant difference among the host society population's view based on their employment condition. Considering the results of this study, adopting a defensive strategy is necessary in the policy making and planning development of rural tourism in the village under study.