ارزيابي اثر و عوارض دارويي فينگوليمود در پيگيري 3 ساله بيماران مبتلا به فرم راجعه مالتيپل اسكلروزيس

زمينه و هدف: فينگوليمود ﺍﻭلين ﺩﺍﺭﻭﯼ خوراكي ﺩﺭ ﺩﺭﻣﺎﻥ مولتيپل اسكلروزيز((RRMS فرم راجعه عود كننده مي‌‌‌ﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ در سال 1392 در ايران تأييد ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻬﺘﺮ بيماﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍين ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ بررسي اثربخشي و عوارض دارويي فينگوليمود در پيگيري 3 ساله بيماران مبتلا به فرم راجعه مالتيپل اسكلروزيس بود. روش بررسي: مطالعه حاضر از نوع كارآزمايي باليني مي‌باشد، جامعه مطالعه آن شامل 28 بيمار مبتلا به بيماريRRMS مراجعه كننده به كلينيك بيمارستان امام رضا(ع) كرمانشاه بود. بيماران مورد مطالعه روزانه يك كپسول خوراكي فينگوليمود را به مدت 36 ماه مصرف نمودند و در دوره‌هاي 3 ماهه به مدت 36 ماه پس از شروع فينگوليمود از نظر عود، پيشرفت ناتواني و عوارض احتمالي دارو بررسي و پيگيري شدند، پس از دوره 36 ماه اطلاعات 28 بيمار آناليز شد و 7 نفر(2 نفر عارضه دارويي، 1 نفر به علت مهاجرت و 4 نفر به دليل پيشرفت ناتواني) از مطالعه خارج شدند. پرسشنامه EDSS براي بيماران در هر دوره مراقبت تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آماري كولوموگروف اسميرنوف، كاي دو و آناليز واريانس تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين سني7.31 ±23.67 و ميانگين مدت ابتلا 3.47 ±6.89 سال بود. ميانگين دفعات عود مولتيپل اسكلروزيز در قبل از مداخله 1.28 ±1.94 و در سال اول بعد از مداخله به 0.68 ± 0.37، در سال دوم 0.63 ± 0.5 و در سال سوم 0.47 ± 0.32 كاهش يافت. 88.9 بيماران پيشرفت ناتواني نداشتند، 75 درصد بدون عود بودند و 58.2 درصد ضايعات جديد يا بزرگ شدن سايز ضايعات در ام آر آي تي دو را نداشتند. فراواني ضايعات GADبعد از مداخله به طور معني‌داري كاهش يافته بود(0.03=p). گلبول‌هاي سفيد در بيماران روند كاهشي داشت(0.0001=p)و دو نفر از بيماران به علت لكوپني و افزايش آنزيم هاي كبدي قطع درمان شدند و در ساير بيماران عارضه شديد مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: فينگوليمود يك جايگزين مناسب براي درمان ملتيپل اسكلروزيس راجعه عود كننده مي‌باشد. علاوه بر اثربخشي بالا، عوارض نسبتاً قابل قبول وارد مطالعه با حجم نمونه بيشتر براي ارزيابي آگاهانه‌تر مزايا و خطرات اين دارو براي عود بيماري ضروري است.