عنوان مقاله :
كاربست مقايسه اي الگوريتم جستجوي موجودات همزيست با الگوريتم هاي فراكاوشي در مدل رونديابي سيلاب
پديد آورندگان :
خليفه ، سعيد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب , اسماعيلي ، عليرضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب , اسماعيلي ، كاظم دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب , خداشناس ، سعيدرضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب
كليدواژه :
بهينه , تابع جريمه مستقيم , رودخانه شرياني , رونديابي هيدرولوژيكي , مدل غيرخطي ماسكينگام
چكيده فارسي :
رونديابي سيلاب يكي از الزامات مهم در مطالعات مهندسي رودخانه محسوب مي شود. رونديابي هيدرولوژيكي در رودخانه هاي شرياني و رودخانههاي فاقد آمار حوضه مياني متداول است. به اين منظور نياز به تهيه مقاطع عرضي و تعيين شيب ها در كليه بازه هاي رودخانه مي باشد. روش ماسكينگام مي تواند با استفاده از آن ضمن صرفه جويي در زمان و هزينه، اطلاعات مربوط به عمق و دبي جريان سيلابي را در هر زمان مشخص نمايد. كاربست روش هاي فراكاوشي نتايج رضايت بخشي را در اين زمينه تاكنون نشان داده است. از اين رو در اين پژوهش، به ارزيابي كارايي الگوريتم جستجوي موجودات همزيست (SOS) در تخمين پارامترهاي بهينه مدل غيرخطي ماسكينگام پرداخته شد. به منظور بررسي ميزان مطلوبيت يافته هاي پژوهش، نتايج حاصل از الگوريتم موجودات همزيست (SOS)، با نتايج ساير روش هاي فراكاوشي شامل الگوريتم وراثتي (GA)، الگوريتم ازدحام ذرات (PSO)، الگوريتم رقابت استعماري (ICA) مقايسه گرديد. در الگوريتم پيشنهادي، روش تابع جريمه غيرمستقيم در مدل براي جلوگيري از منفي شدن خروجي و ذخيره اعمال شده است. الگوريتم مذكور بهينه سراسري يا نزديك سراسري را بدون در نظر گرفتن مقادير اوليه پارامترها با همگرايي سريع پيدا ميكند. نتايج الگوريتم SOS براي دو رودخانه ويلسون و كارده نشان دهنده كمينهسازي مجموع مربعات باقيماندهها (SSQ) مي باشد كه براي رودخانه ويلسون با MSE (5.85) و SSQ (128.78) و رودخانه كارده با MSE (0.505) و SSQ (4.552) مي باشد و مانند الگوريتمهاي PSO و ICA عملكرد بهتري نسبت به الگوريتم GA داشته است در نتيجه الگوريتم پيشنهادي ميتواند با اطمينان خوبي به منظور برآورد مقادير بهينه پارامترهاي مدل ماسكينگام غير خطي مورد استفاده قرار گيرد.