عنوان مقاله :
بررسي اثر آبياري تناوبي و مقادير مختلف كود نيتروژن بر حجم آب و رشد و شاخص‌هاي رشدي گياه برنج (Oryza sativa L.) (رقم هاشمي) در شرايط آب‌وهوايي گيلان
پديد آورندگان :
سبك رو فومني ، كاوه دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان , ولدآبادي ، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان , كاووسي ، مسعود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات برنج , ذاكرين ، حميدرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان , يزداني ، محمدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات برنج
كليدواژه :
امنيت غذايي , رهاسازي آهسته , زيست محيطي , توليد پايدار , محدوديت آب
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي اثر آبياري تناوبي و مقادير مختلف كود نيتروژن بر سرعت رشد و شاخص‌هاي رشدي گياه برنج (Oryza sativa L.) رقم هاشمي، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات برنج استان گيلان در دو سال زراعي 94 -1393 و 95- 1394 به‌صورت آزمايش اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار به‌اجرا درآمد. عامل اصلي آزمايش شامل آبياري تناوبي در پنج سطح (آبياري روزانه به‌صورت غرقاب (شاهد) دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان 5، 8، 10 و 15 روز يك‌بار) و عامل فرعي شامل كود نيتروژن با شش سطح (0، 30، 45، 60، 75 و90 كيلوگرم نيتروژن در هكتار) بودند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل آبياري و مقادير مختلف كود نيتروژن بر صفات وزن خشك برگ، ساقه و كل، شاخص سطح برگ و سرعت جذب خالص در سطح احتمال يك درصد معني‌دار شدند. همچنين CGR در عامل آبياري در سطح احتمال يك درصد معني‌دار شد. در بين سطوح آبياري، آبياري هر روزه بيشترين سطح برگ و سرعت رشد محصول را دارا بود. نتايج بهدست آمده نشان داد كه در شرايط تنش كم (آبياري هر روزه و 5 روزه) با توجه به اختلاف كم معني‌دار بين مقدار كود نيتروژن 75 و 90 كيلوگرم در هكتار، با در نظر گرفتن مشكلات زيست‌محيطي و اجتناب از آلايندگي و كاهش هزينه‌ها در اراضي شاليزاري مقدار 75 كيلوگرم در هكتار از منبع اوره را مي‌توان توصيه نمود. امّا در تنش زياد مقدار كود 90 كيلوگرم در هكتار شرايط بهتري را ايجاد كرد. آبياري هر روزه و 90 كيلوگرم كود نيتروژن با 6663 مترمكعب در هكتار بيشترين بهره‌وري آب مصرفي و آبياري 15 روزه و صفر كيلوگرم كود نيتروژن (4691 مترمكعب در هكتار) كمترين را داشتند. بر اين اساس، به نظر مي رسد مصرف كود نيتروژن با قابليت رهاسازي آهسته و انتخاب روش مناسب آبياري باعث بهبود عملكرد مي‌گردد. با توجه به نتايج مي‌توان بيان كرد كه مناسب‌ترين روش آبياري، آبياري با فاصله 5 روزه مي‌باشد، چون با مقدار آب مصرفي كمتر نسبت به آبياري هر روزه عملكرد دانه بالاتري بهدست آمدمي توان آن را به‌عنوان راهكارهاي مديريتي براي توليد پايدار اين گياه مدنظر قرار داد كه اين امر به‌ويژه در شرايط محدوديت آب و با توجه به اهميت اين گياه مي تواند نقش بسزايي در بهبود كاهش نياز آبي، بهره وري آب و امنيت غذايي ايفا نمايد.
عنوان نشريه :
بوم شناسي كشاورزي
عنوان نشريه :
بوم شناسي كشاورزي
