مدل‌سازي مراحل فنولوژيك و پارامترهاي عملكردي گياه باقلا در شرايط شرق استان گلستان (ارزيابي مدل)

در حال حاضر باقلا به‌عنوان يكي از محصولات مهم در منطقه خاورميانه، افريقا، چين و نقاطي از اروپا و استراليا در تغذيه انسان و دام مورد توجه قرار دارد. مدل، ابزاري است كه ما را در تفسير و درك دنيايي كه در آن زندگي مي‌كنيم، ياري مي‌كند. پيش‌بيني دقيق فنولوژي گياهان زراعي از ويژگي‌هاي ضروري مدل‌هاي شبيه‌سازي به‌شمار مي‌رود. از مدل‌ها مي‌توان در بهبود مديريت توليد گياهان زراعي براي پيش‌بيني تاريخ‌هاي احتمالي برداشت يا پيش‌بيني عملكرد نهايي، يا به‌صورت فعال‌تر، براي پيش‌بيني مطمئن زمان وقوع حوادث فنولوژيكي استفاده نمود. مدل استفاده‌شده در اين مطالعه، مدل ارائه‌شده توسط سلطاني و همكاران براي نخود بود. براي پارامترهاي ورودي مدل، از مقادير به‌دست‌آمده از آزمايش‌هاي مزرعه‌اي در دو سال زراعي91-1390 و 92-1391 كه در مزرعه تحقيقاتي دانشكده علوم كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس در شرايط مطلوب ديم و عاري از آفات، علف‌هاي هرز و بيماري‌هاي باقلا اجرا گرديده بود، استفاده شد. 24سناريوي مختلف شامل تركيبات مختلفي از تراكم و تاريخ كاشت در دو سال زراعي براي مدل تعريف گرديد. نتايج نشان داد كه مدل قادر است مراحل فنولوژيك گياه باقلا را به‌جُز روز تا سبزشدن به‌خوبي پيش‌بيني كند. اين پيش‌بيني در مراحل منتهي به برداشت باقلا از بالاترين دقت برخوردار بود، به‌نحوي‌كه بالاترين ضريب تبيين با مقدار0.91 مربوط به تعداد روز تا برداشت باقلا بود. مطالعه نشان داد كه مدل فوق نمي‌تواند به‌خوبي حداكثر سطح برگ، عملكرد، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت را در شرايط آب و هوايي گنبد و تحت شرايط آزمايش‌هاي مزرعه‌اي پيش‌بيني نمايد.