كاربرد آينده پژوهي در مديريت ريسك زلزله با تقسيم دوره بازگشت به انواع آينده (مطالعه موردي :زلزله شهر ري)

زمينه و هدف: استفاده از روش هاي آينده پژوهي مي تواند يكي از بهترين فن هاي مديريت بهينه ، در آينده اي باشد كه ممكن است در آن هر لحظه بحراني رخ دهد. در اين راستا به منظور كاهش خسارات و تلفات ناشي از وقوع زلزله با كمك علم آينده پژوهي به كسب آمادگي لازم جهت مقابله با زلزله پرداخت مي شود. تحقيق حاضر با هدف برقراري ارتباط منطقي و كاربردي بين انواع آينده در علم آينده پژوهي و دوره بازگشت بلايا در مديريت بحران سعي در كاهش آثار زلزله دارد. روش: اين پژوهش از نوع مقايسه اي مي باشد كه براي جمع آوري اطلاعات از روش كتابخانه اي استفاده شده است. در پژوهش حاضر ابتدا علم آينده پژوهي مورد مطالعه و بررسي قرار مي گيرد و توجه اصلي معطوف به انواع آينده در آن است. از طرف ديگر مباحث اصولي مديريت بحران بلاياي طبيعي مورد بررسي واقع مي شود. يافته: براي نوع آينده زلزله بر حسب مدت زمان مانده به اتمام دوره بازگشت بيش از 50 سال، نوع آينده تعريف نشده و برحسب احتمال وقوع از نوع ممكن مي باشد. همچنين اگر 50 تا 20 سال مانده باشد نوع آينده بلند مدت، اگر 20 تا 5 سال مانده باشد ميان مدت، اگر 5 تا 1 سال مانده باشد نوع آينده كوتاه مدت و اگر حداكثر يك سال مانده باشد آينده نزديك و بر حسب احتمال وقوع در تمام حالات قبل از نوع محتمل مي باشد و پس از گذشت دوره بازگشت (پسابازگشت) نوع آينده آن نزديك و احتمال وقوع حتمي است كه منطقه شهر ري در اين دوره قرار دارد. نتيجه گيري: براي برقراري ارتباط منطقي بين انواع آينده در علم آينده پژوهي و دوره بازگشت بلايا در مديريت بحران سه حالت مختلف در نظر گرفته شد. اين سه حالت برحسب اينكه بيش يا كمتر از 50 سال به اتمام دوره بازگشت مانده باشد و دوره پسابازگشت تعريف شده اند. در مطالعه موردي زلزله شهر تهران يا همان زلزله ري، آينده در بازه پسابازگشت و از نوع نزديك و حتمي تلقي گرديده و لذا بايد با اين باور كه هر لحظه ممكن است بليه به وقوع پيوندد براي برنامه ريزي هاي همان سال اقدامات مديريتي را تدارك ديد و اين امر هر سال به همين صورت ادامه پيدا كرده و فقط داده و اطلاعات مربوطه سال به سال روزآمد مي شوند. در پسابازگشت تمركز مديريت بر آمادگي براي مقابله شامل اقدامات فوري، اضطراري و عمليات امداد و نجات است.