محاسباتِ فراگير (محاسبات همه‌جاحاضر)، ابزاري كاربردي جهت بهبودِ كيفيتِ فرآيندِ مديريتِ بحران

پيش زمينه و هدف پژوهش: امروزه محاسبات فراگير نقش به سزايي در زندگي روزمره افراد در سرتاسر جهان داشته و توانسته در كاربردهاي متفاوتي ظهور پيدا كند. اين نوع محاسبات كه هدف آن مخفي كردن فناوري هاي محاسباتي در بطن زندگي بشر است، قابليت هاي فراواني را در ابعاد مختلف زندگي روزمره از ترافيك و مديريتِ حمل و نقل گرفته تا سلامتي و درمان به وجود آورده است. از طرف ديگر، مديريت بحران يكي از چالش برانگيزترين گونه هاي مديريتي است كه بًروز هرگونه خطا و اشتباه در آن، ممكن است منجر به رخداد تلفات مادي و انساني زيادي شود. هدف اصلي در اين مقاله، بكارگيري محاسبات فراگير در راستاي بهبودِ فرآيندِ مديريتِ بحران مي باشد؛ به طوري كه فناوري هاي اين نوع محاسبات با در اختيار قرار دادن اطلاعات لازم، مديران را در تصميم گيري هر چه بهتر در شرايط بحران كمك كنند. روش: در اين مقاله ضمن پرداختن به ويژگي هاي كليدي فعاليت هاي موجود در چرخه عمر مديريت بحران، به كاربرد محاسبات فراگير در راستاي تصميم گيري هاي بهتر در شرايط بحراني پرداخته خواهد شد و ضمن برجسته كردن فناوري هاي قابل استفاده در اين حوزه، يكي از موارد رويدادهاي بحراني غيرمترقبه در محيط هاي شهري (آتش سوزي) انتخاب خواهد شد و تاثير فناوري هاي فراگير قابل استفاده بر نحوۀ مديريت اين بحران از طريق يكسري شبيه سازي مورد ارزيابي قرار خواهد گرفت. به اين منظور، ابتدا يك سناريو براي يك سيستم اعلام حريق فراگير در داخل يك هتل توسعه داده خواهد شد و براساس آن، يك معماري نرم افزاري سلسله مراتبي شامل سه لايه معرفي خواهد شد تا نيازهاي سناريوي توسعه داده شده را فراهم كند. در ادامه نيز برمبناي معماري پيشنهادي، وظايف مديريت بحران به فناوري هاي فراگير نگاشت داده خواهند شد تا امكان شبيه سازي و محاسبۀ ميزان بهبود احتمالي پس از استفاده از سيستم اعلام حريق فراگير فراهم آيد. ارزيابي و نتايج پژوهش: براي ارزيابي روش سعي شده است بر مبناي چندين سناريوي مشخص از رويداد آتش سوزي در داخل يك هتل و همچنين براساس ميزان و تعداد فناوري هاي فراگير قابل استفاده، سرعت تصميم گيري و مديريت بحران در هنگام آتش سوزي به منظور اطلاع رساني خطرات آن و نجات افراد مستقر در مكان آتش سوزي سنجيده شود. نتايج حاصل شده بيانگر اين موضوع هستند كه هر چقدر از فناوري هاي موجود در محاسبات فراگير بيشتر استفاده شود، تعداد افراد نجات يافته در هنگام آتش سوزي، همچنين كنترل بحران و مديريت آن به طور چشمگيري بهبود خواهد داشت.