تحليل موانع اجراي طرح هادي در مناطق روستايي شهرستان تبريز

در چند دهه گذشته، با توجه به اهميت توسعه روستايي در فرآيند توسعه ملي، روستاهاي ايران پيوسته شاهد تغييرات نسبتاً زيادي در حيات خود و ساكنانشان بوده‏ و در اين راستا، رويكردهاي گوناگون براي دستيابي به اهداف توسعه روستايي در كانون توجه قرار گرفته است؛ يكي از مهم‌ترين اين رويكردها اجراي طرح‌ هادي روستايي است. علي‏رغم اهداف و برنامه‌هاي اوليه اين طرح براي توسعه روستاها در مناطق مختلف كشور، شواهد نشان مي‌دهد كه در عمل، تهيه و اجراي آن با مشكلات متعدد در ابعاد مختلف روبه‌رو شده است. هدف پژوهش حاضرتحليل و بررسي موانع اجراي طرح هادي در مناطق روستايي شهرستان تبريز بود و جامعه آماري آن را تمامي سرپرستان خانوارهاي روستايي در كليه روستاهاي بالاي سي‏صد خانوار اين شهرستان كه در آنها، طرح هادي روستايي تا پايان سال 1390 اجرا و تكميل شده بود، تشكيل مي‌داد (37632=N)؛ از آن ميان، با بهره‌گيري از رابطه كوكران، 362 سرپرست خانوار به‌عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. براي دستيابي به نمونه و تكميل پرسشنامه‌ها، از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي با انتساب متناسب بهره گرفته شد. بعد از تأييد روايي محتوايي پرسشنامه به‌منظور تعيين قابليت اعتماد ابزار تحقيق، پيش‌آزمون انجام شد و مقدار آلفاي كرونباخ محاسبه‌شده براي مؤلفه‌هاي اصلي پرسشنامه 71/0 به‏دست آمد. به‌منظور شناسايي شاخص عامل‌هاي مرتبط با سازه «مشكلات اجراي طرح هادي در مناطق روستايي شهرستان تبريز»، از تحليل عاملي اكتشافي استفاده شد. نتايج به‌دست‌آمده حاكي از آن بود كه پنج عامل مديريتي برنامه‌ريزي، كالبدي، زيست‌محيطي، دانشي اطلاعاتي و فني در حدود 73/71 درصد از واريانس كل را تبيين مي‌كنند. همچنين، اولويت‌بندي گويه‌هاي مشكلات اجراي طرح هادي نشان داد كه سه گويه عدم مشاركت روستاييان در فرآيند مديريت طرح‌ها، عدم تناسب طرح با نيازها و مسائل اصلي روستاييان، و عدم آشنايي مديران، پيمانكاران و مشاوران طرح‌ها با محيط‌هاي روستايي، به‌ترتيب، رتبه‌هاي اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.