بررسي پديدارنگارانه عوامل محدودكننده خوشه صنعت فرش استان سيستان و بلوچستان: با تاكيد بر سطح منطقه‌ اي و ملّي

Phenomenographical Study of the Factors Limiting Carpet Industry Cluster in Sistan and Baluchestan Province: with an Emphasis on Regional and National Levels

مطابق با استانداردهاي جهاني و رهنمودهاي سازمان هاي بين الملليِ هدايت كننده خوشه هاي صنعتي، فرايند پياده سازي خوشه هاي صنعتي مستلزم انجام پيش اقدام هايي است كه در پياده سازي موفق خوشه ها تاثيرگذار هستند. مانند بررسي چالش هاي پيشاروي خوشه مورد نظر براي شناسايي عوامل تقويت كننده يا محدودكننده محيط خوشه. اين در حالي است كه بررسي منابع موجود نشان مي دهد كه كشورهاي درحال توسعه، مقدمه هاي راه اندازي راهبرد خوشه سازي را فراموش كردند و برخلاف استقبال قابل توجه اين كشورها، نتايج مناسبي كسب نكردند. از اينرو، پژوهش حاضر با بكارگيري رويكرد پديده نگاري، سعي بر پايش عوامل محدودكننده محيط خوشه صنعت فرش استان سيستان و بلوچستان از نگاه ذينفعان دارد. خوشه تحت مطالعه شامل بيش از بيست شركت خصوصي و دولتي توليدكننده مي شوند كه بيش از 6000 نيروي كار و بافنده را در اين استان به كار مشغول داشته اند. تجزيه وتحليل پديدارنگاري نشان مي دهد كه از نظر ذينفعان، مشكلات ساختاري به همراه شرايط خاص استان سيستان و بلوچستان كه تحت عنوان عوامل زمينه اي از آن ياد مي شود، محيطي محدودكننده براي عملكرد موفق خوشه ايجاد نموده اند. ضمن اينكه چالش هايي در سطح كلانتر كه به سياست هاي اقتصادي و سياسي كشور ايران در رابطه با صنعت فرش برمي گردد، به صورت مستقيم و غيرمستقيم بر خوشۀ اين صنعت تاثيرگذار هستند.

Based on international standards and directives of international organizations which lead the industrial clusters, successful implementation of such clusters involves some preliminary measures. An example of these is the challenges related to the cluster needed to identify the supporting and limiting factors pertaining to it. A study of the existing resources showed that the developing countries have already started the implementation of cluster strategy; however, unlike their noticeable endeavors in this regard, they haven’t yet acquired satisfactory results. Applying phenomenographical approach, an empirical study was conducted to identify obstacles and constraints facing the carpet industry cluster in Sistan and Baluchestan province of Iran. This cluster contained 23 private and public firms involved in the carpet industry and more than 6000 weavers and other relevant human resources. Phenomenographical analysis shows that from the viewpoint of stakeholders, structural problems together with the special conditions of this province, which are referred to as contextual factors, have created a limiting environment for successful performance of the cluster.