رابطه ترجيح اجتماعي و شايستگي اجتماعي با قرباني شدن دانش‌آموزان

آزار و اذيت در مدرسه تأثيرات مستقيم قابل توجهي ازجمله آسيب روانشناختي كوتاه‌مدت و بلندمدت براي كودكان قرباني در پي دارد. بنابراين، شناسايي عوامل خطرزا و محافظتي در برابر اين پديده از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه شايستگي اجتماعي و ترجيح اجتماعي با قرباني شدن دانش‌آموزان انجام شد. روش پژوهش توصيفي همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش شامل كليه دانش‌آموزان 13 تا 15 ساله شهرستان كاشان (11910 نفر) در سال تحصيلي 97-1396 بودند كه براساس فرمول كوكران از بين آن‌ها نمونه‌اي به حجم 414 نفر (202 دختر و 212 پسر) برآورد و با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. به منظور جمع آوري داده ها از پرسشنامه هاي شايستگي اجتماعي اسمارت و سان سون (2003) و مقياس قلدري ايلي نويز (2001) و آزمون گروه سنجي استفاده شد. جهت تحليل داده ها آزمون هاي همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون هم‌زمان استفاده شد. يافته‌هاي حاصل از تحليل داده هاي پژوهش نشان داد كه شايستگي اجتماعي، پذيرش اجتماعي و طرد اجتماعي با قرباني شدن رابطه معناداري داشت. همچنين، نتايج تحليل رگرسيون نشان داد طرد اجتماعي بطور مستقيم و شايستگي اجتماعي به طور معكوس، به ترتيب بيشترين توانايي را در پيش‌بيني قرباني شدن رفتارهاي قلدري دانش آموزان داشتند. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده، انجام اقداماتي به‌منظور بهبود روابط بين فردي دانش‌آموزان و كمك به كسب جايگاه اجتماعي مطلوب و اجتناب از طرد شدن در ميان همسالان و همچنين، افزايش شايستگي اجتماعي آنان مي‌تواند قرباني شدن دانش‌آموزان را كاهش دهد.