نقش واسطه اي تفكر انتقادي در رابطۀ بين ادراك والديني و باورهاي ديني

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطۀ ادراك والديني و باورهاي ديني دانش آموزان با نقش واسطه اي تفكر انتقادي انجام شد. روش پژوهش، توصيفي از نوع همبستگي و تحليل مسير بود. جامعه آماري شامل كليه دانش آموزان پسر سال دوم متوسطه شهر خرمدره با مقطع سني 15تا 17 سال بودند و به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي با حجم نمونه 162 نفر انتخاب شدند. براي گردآوري داده ها از مقياس ادراك از والدين ( POPS؛ گرولينك و همكاران، 1997)، مقياس باور پسا انتقادي (PCBS؛ ديورز، فونتين و هاتسبوت، 2000) و سياهه تمايلات تفكر انتقادي كاليفرنيا (CCTDI؛ پيترفشيون، نورن فشيون و گيانكارلو، 2001) استفاده شد. يافته هاي حاصل از تحليل مسير نشان داد كه تفكر انتقادي به عنوان متغير واسطه اي با سه متغير باور ديني (نسبي گرايي، رايج نگري و پرسشگري ديني) رابطه معني دار داشت. از ميان متغيرهاي پيش بين، فقط درگيري والدين با باور ديني نقد ظاهري رابطه مستقيم مثبت معني دار داشت و بقيه متغيرهاي پيش بين با متغير ملاك، رابطه مستقيم معني دار نداشتند. همچنين 16 درصد از تغييرات واريانس نمرات باورهاي ديني با واسطه گري تفكر انتقادي توسط ادراك والديني در بين دانش آموزان قابل تبيين است. در مجموع مي توان گفت ارتقاي تفكر انتقادي دانش آموزان مي تواند نقش مهمي در نقد و پرسشگري باورهاي ديني داشته باشد.