طراحي و توسعه الگوي سنجش كنترل استراتژيك در سازمانهايي با منطق خلق ارزش متفاوت

مطالعه‌ي حاضر با هدف طراحي و توسعه‌ي الگويي براي سنجش ميزان و تعيين نوع كنترل استراتژيك غالب در سازمان‌ها و در زمينه‌ي بررسي تناسب نوع كنترل استراتژيك و تناسب آن با منطق خلق ارزش سازمان صورت پذيرفت. به نظر مي‌رسد با غالب شدن يك نوع از كنترل استراتژيك در يك سازمان و برهم‌خوردن تعادل سيستمي در سازمان، بقاي سازمان تهديد شده و ارزيابي ابعاد كنترل استراتژيك متناسب با منطق خلق ارزش آن ضرورت يابد. تاكنون تحقيقات زيادي به بررسي اين مهم نپرداخته‌اند و اين مطالعه‌ي ميداني، در جهت رفع اين شكاف دانشي گام برداشته است. مطالعه‌ي پيش رو در نوع خود يك مطالعه‌ي آميخته مي‌باشد. در قسمت تحليل كيفي داده‌ها از روش فراتلفيق و در بخش تحليل كمي از مدل‌سازي معادلات ساختاري بهره گرفته شد. يافته‌هاي كيفي الگويي دو بخشي از كنترل‌هاي استراتژيك رفتاري و محتوايي را نشان دادند. در بخش كمي، پژوهش پيش‌رو يك بررسي توصيفي ـ پيمايشي و كاربردي مي‌باشد كه به صورت مقطعي اجرا شده است. مورد مطالعه‌ي اين تحقيق، 279 كارمند از نه سازمان با منطق‌هاي خلق ارزش خدماتي، توليدي و رفاه اجتماعي بود كه به صورت نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس ادبيات علمي كنترل استراتژيك، پرسشنامه‌اي 31 سؤالي طراحي و روايي و پايايي آن ارزيابي و تأييد و پس از برگزاري دوره‌ي توجيهي كنترل استراتژيك، بين نمونه‌ي تحقيق توزيع گرديد. يافته‌هاي تحقيق حاكي از برازش مناسب سازه‌ي پيشنهادي مي‌باشد. نتايج بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اختلاف معناداري در استفاده از كنترل اقتصادي و كنترل قومي فرهنگي در بين سازمان‌هاي توليدي، خدماتي و رفاه اجتماعي وجود دارد، اما در استفاده از ساير كنترل‌ها در بين سازمان‌ها اختلاف قابل توجهي مشاهده نشد.