بررسي ميزان فلزات سنگين در عضله و روغن ماهي سفيد، كيلكاي معمولي و كفال پوزه باريك

Check Amount of heavy metals in muscle and fish oil Rutilus frisii kutum, Clupeonella cultriventris and Liza saliens

آلودگي محيط­هاي آبي به فلزات سنگين و پتانسيل تجمع زيستي اين آلاينده‌ها به‌عنوان يك خطر جدي از مدت­ها پيش مورد توجه بوده است. اين آلاينده­ ها در بدن آبزيان تجمع مي­يابند و سپس از طريق زنجيره غذايي به بدن انسان منتقل مي­شوند. هدف از اين مطالعه تعيين فلزات سنگين كادميوم، سرب، آرسنيك و جيوه و فلزات آهن و مس در عضله و روغن ماهي سفيد، كفال و كيلكا بود. براي اين منظور سه نمونه ماهي سفيد، كفال پوزه باريك و كيلكاي معمولي از منطقه محمود آباد صيد شد. قسمتي از عضله توسط فريز دراير خشك و قسمتي ديگر به‌منظور استخراج روغن استفاده شد. سپس با استفاده از دستگاه اسپكترومتري جذب اتمي و Mercury Analyzer ميزان فلزات سنگين در عضله و روغن ماهي تعيين شد. نتايج بدست آمده در مورد عضله نشان داد كه بيشترين ميزان جيوه (0/018±0/347)، كادميوم (0/001±0/08)، مس (0/059±1/2156) و آهن (0/231±2/643) در ماهي سفيد و بيشترين ميزان سرب (0/015±0/3593) و آرسنيك (0/001±0/0892) در ماهي كفال تجمع يافته است. همچنين نتايج نشان داد در بين فلزات مورد مطالعه در روغن ماهي، بيشترين ميزان مربوط به سرب و جيوه است. به‌طور كلي ميزان فلزات وارد شده به روغن بسيار كمتر از عضله است. در مجموع مي­توان گفت ميزان فلزات سنگين در نمونه­ هاي مورد بررسي پايين­تر و يا نزديك به استانداردهاي جهاني است. بنابراين مصرف آن­ها براي مصرف كننده مشكلي ايجاد نمي­كند.

Heavy metal pollution in marine environments and the potential for bioaccumulation of contaminants have been considered as a serious threat for a long time. These contaminants accumulate in fish body and then transferred through the food chain to humans. The aim of this study was to determine the heavy metals cadmium, lead, arsenic, mercury and copper and iron metals in muscle and fish oil (Rutilus frisii kutum ،Clupeonella cultriventris ،Liza saliens). Three samples of Rutilus frisii kutum ،Clupeonella cultriventris and Liza saliens were caught in Mahmoud Abad area. One part of the muscle was dried by freeze drying method and another part was used to extract the oil. Then, using the atomic absorption spectrometric and Mercury Analyzer heavy metals concentrations were determined in muscle and fish oil. The results of muscle showed the highest accumulation of mercury (0.347±0.018), cadmium (0.08±0.001), copper (1.2156±0.059) and iron (2.643±0.231) in Rutilus frisii kutum and the highest level of lead (0.3593±0.015) and arsenic (0.0892±0.001) in Liza saliens. Moreover, in the fish oils samples, lead and mercury had the highest concentrations. The heavy metals in the samples were lower than or close to international standards. Therefore, their use does not pose a health problem for the consumers.