مروري بر علل مغايرت گروه‌بندي مستقيم و معكوس سيستم ABO، توزيع فراواني اين عوامل در ايران و جهان و راهكارهاي مرتفع‌سازي

مقدمه: تعيين گروه ‌خوني ABO، مهم‌ترين آزمايشي است كه قبل از انتقال خون بايد انجام گيرد. انتقال خون با گروه‌هاي خوني ناسازگار از نظر ABO، مي‌‌‌تواند به واكنش‌هاي حاد هموليتيك، بيماري‌هاي بدخيم و در موارد كنترل نشده و شديد، به مرگ و مير منجر شود. روش‌ها: گروه‌بندي مستقيم يا سلولي (بررسي‌ آنتي‌ژن‌هاي سطح گلبول‌هاي قرمز) و گروه‌بندي غير مستقيم يا سرمي (بررسي‌ آنتي‌بادي‌هاي موجود در سرم) از جمله شايع‌‌ترين آزمايش‌هايي هستند كه امروزه براي تعيين گروه ‌خوني افراد در آزمايشگاه‌ها به صورت روزانه انجام مي‌‌شوند. تفسير نتايج حاصل از آزمايش‌‌هاي سلولي و سرمي داراي اهميت بسيار مي‌باشد و در صورت عدم تطابق نتايج اين دو آزمايش، بايد قبل از گزارش، آزمايش‌‌هاي تكميلي انجام شود و در صورت نياز فوري به تزريق خون، بايد از گلبول‌هاي قرمز گروه O جهت انتقال خون استفاده شود. هدف از اين مقاله‌ي مروري، جمع‌بندي كلي‌ از علل دخيل در مغايرت نتايج آزمايش سرمي و سلولي و ارايه‌ي راهكار‌هاي ممكن براي حل اين مشكل و همچنين بررسي و مقايسه‌ي تعدادي از موارد معدود بررسي شده در ايران در اين زمينه است. نتيجه‌گيري: عوامل انساني در دنيا و عوامل ذاتي در ايران، به عنوان مهم‌ترين عوامل مؤثر بر مغايرت گروه‌بندي مستقيم و معكوس سيستم ABO گزارش شده‌اند. اين موضوع، نشان از تفاوت‌هايي بنيادي در فراواني اين عوامل در ايران نسبت به ساير كشورها دارد. شناخت عوامل مؤثر بر اين تفاوت‌ها، گامي مهم در راستاي ارتقاي كيفي سامانه‌ها و فرايندهاي اهدا و انتقال خون است و نيازمند بررسي‌هاي بومي گسترده، مداوم و جدي در ايران مي‌باشد.