بررسي شيوع سنگ‌هاي دستگاه ادراري در شيرخواران و كودكان مبتلا به هيدرونفروز مادرزادي و فاكتورهاي مرتبط با آن

مقدمه: هيدرونفروز يافته‌ي به نسبت شايعي در بررسي‌هاي داخل رحمي است. حدود نيم تا دو درصد از سونوگرافي‌هاي داخل رحمي، آنومالي سيستم ادراري را در جنين نشان مي‌دهد. در اين مطالعه، شيوع سنگ‌هاي ادراري و عوامل خطرساز ايجاد آن، در بيماران مبتلا به هيدرونفروز مادرزادي، مورد بررسي قرارگرفت. روش‌ها: كليه‌ي نوزاداني كه در طي فاصله‌ي زماني اسفندماه 1382 تا اسفندماه 1392 به علت هيدرونفروز قبل از تولد، به بيمارستان بوعلي سيناي ساري مراجعه كرده، در سونوگرافي‌هاي سريال شواهدي از سنگ كليه يا مجاري ادراري داشتند، مورد بررسي قرار گرفتند. براي كودكان مبتلا به سنگ دستگاه ادراري، بررسي از نظر علل متابوليك و عفوني ايجاد سنگ انجام گرفت. يافته‌ها: از 285 نوزاد با هيدرونفروز مادرزادي، 52 مورد (18 درصد) مبتلا به سنگ‌هاي كليه و مجاري ادراري بودندكه از اين بين، 40 نفر پسر و 12 نفر دختر بودند. اندازه‌ي سنگ‌ها از 3 تا 9 ميلي‌متر بود. سنگ‌هاي ادراري در 10 درصد بيماران مبتلا به رفلاكس و 25-20 درصد بيماران مبتلا به انسدادهاي ادراري مشاهده شد. شايع‌ترين اختلال متابوليك موجود، هايپركلسيوري بود كه بيش از همه، در بيماران مبتلا به دريچه‌ي پيشابراه خلفي بروز داشت. تنها يك مورد هيپراگزالوري و دو مورد هيپوسيتراتوري وجود داشت و موردي از سيستينوري مشاهده نشد. 29 درصد از بيماران دچار رفلاكس و 13 درصد از بيماران مبتلا به انسداد محل اتصال حالب به لگنچه، دچار عفونت ادراري بودند ولي هيچ‌يك از بيماران مبتلا به دريچه‌ي پيشابراه خلفي، سابقه‌اي از عفونت ادراري قبل از تشكيل سنگ نداشتند. در 23 بيمار (58 درصد) هيچ اختلال متابوليك يا عفوني يافت نشد. نتيجه‌گيري: سنگ كليه، عارضه‌ي مهم و شايعي در بيماران مبتلا به هيدرونفروز قبل از تولد است. هرچند در حدود دوسوم بيماران هيچ فاكتور مساعد كننده‌ي عفوني يا متابوليك يافت نمي‌شود، ولي عفونت ادراري و هيپركلسيوري به عنوان فاكتورهاي مساعدكننده‌ي ايجاد سنگ كليه در بيش از يك سوم بيماران موجود است.