بررسي مرگ‌هاي ناشي از مسموميت با فسفيد آلومينيوم و مقايسه‌ي آن با ساير موارد مرگ ناشي از مسموميت‌هاي ارجاع شده به پزشكي قانوني استان مازندران در سه سال (90-1388)

مقدمه: فسفيد آلومينيوم با فرمول مولكولي AlP به رنگ خاكستري تيره و يا به شكل كريستال‌هاي زرد مي‌باشد و جهت جلوگيري از آفت زدگي برنج در انبارها و نيز دفع آفات ساير غلات انبار شده و همچنين جلوگيري از كپك‌زدگي خوراك دام و تنباكو ... استفاده مي‌شود. مسموميت با قرص برنج (فسفيد آلومينيوم) از جمله مسموميت‌هاي شايع بخصوص در استان‌هاي شمالي كشور مي‌باشد. از آن جايي كه در اين دوره‌ي زماني، اطلاعاتي در مورد ميزان شيوع مسموميت با فسفيد آلومينيم در استان مازندران وجود ندارد، اين تحقيق با هدف بررسي مرگ‌هاي ناشي از مسموميت با فسفيد آلومينيوم و مقايسه‌ي آن با ساير موارد مرگ ناشي از مسموميت‌هاي ارجاع شده به پزشكي قانوني استان مازندران در سه سال (90-1388) انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي- مقطعي بود كه در آن با مراجعه به سازمان پزشكي قانوني استان مازندران، اطلاعات لازم دريافت ‌شد. همچنين با مطالعه‌ي گزارش كالبد شكافي و پرونده‌ي متوفيان طي 3 سال، اطلاعات مربوط به سن، جنس، شغل، علت مسموميت و ديگر اطلاعات مورد نياز جمع‌آوري گرديد. براي تحليل نتايج و بررسي روابط بين متغيرها از نرم‌افزار آماري SPSS و آزمون آماري χ^2 استفاده شد. يافته‌ها: از 2446 مرگ ارجاعي به سازمان پزشكي قانوني در طي سه سال، 237 نفر در اثر مسموميت فوت كردند كه 42 مورد (17/8 درصد) مسموميت با قرص برنج (فسفيد آلومينيوم) بود كه در مقايسه با ساير مسموميت‌ها در رتبه‌ي دوم قرار مي‌گيرد. بروز مسموميت در جنس مذكر بيشتر از جنس مؤنث (1/6 برابر) بود. بيشترين موارد مرگ در رده‌ي سني 21 تا 30 سال، در گروه شغلي آزاد و در زنان خانه‌دار بود. همچنين ميزان مرگ و مير در گروه متأهلين به طور چشمگيري بيشتر بود. بيشتر افراد دچار مسموميت، ساكن مراكز شهرهاي استان بودند. نتيجه‌گيري: مسموميت با فسفيد آلومينيوم بسيار شايع و مرگبار است. قربانيان در نتيجه‌ي عوارض وسيع اين سم دچار نارسايي ارگان‌هاي متعدد گرديده، فوت مي‌كنند. با توجه به مرگ و مير بالاي ناشي از مسموميت با قرص برنج (فسفيدهاي فلزي) و عدم وجود پادزهر اختصاصي، بهترين درمان پيشگيري است.