بررسي مقايسه‌اي تأثير كتامين و استامينوفن وريدي در پيش‌گيري از درد پس از عمل جراحي

مقدمه: درد پس از عمل جراحي از جمله مشكلاتي است كه فرد بيمار، اعضاي خانواده و كاركنان بهداشتي را درگير مي‌كند. روش جديد درمان درد پس از عمل جراحي، بي‌دردي پيش‌گيرانه است كه مبتني بر پيش‌گيري يا كاهش بروز درد قبل از رخداد آن مي‌باشد. در اين تحقيق، تاًثير دو داروي كتامين و استامينوفن وريدي قبل از القاي بيهوشي، بر درد پس از عمل جراحي مورد مقايسه قرار گرفت. روش‌ها: طي يك مطالعه‌ي كارآزمايي باليني دو سو كور، 86 بيمار كانديد اعمال جراحي اندام تحتاني با كلاس I و II در طبقه‌بندي American Society of Anesthesiologists (ASA) و در محدوده‌ي سني 70-15 سال، به روش تخصيص تصادفي به دو گروه 43 نفري تقسيم شدند كه در گروه اول، mg/kg 0/3 كتامين و در گروه دوم، mg/kg 15 استامينوفن داخل وريدي قبل از القاي بيهوشي مورد استفاده قرار گرفت. سپس، درد بيماران، بلافاصله پس از عمل جراحي و به مدت 48 ساعت بعد از عمل با Visual analogue scale (VAS)‌ مورد ارزيابي قرار گرفت. همچنين، ميزان نياز به مواد مخدر پس از عمل و عوارض جانبي داروها بررسي شد. يافته‌ها: ميانگين شدت درد در انتهاي ريكاوري در دو گروه كتامين و استامينوفن به ترتيب 1/6 ± 3/8 و 1/6 ± 6/6، در 6 ساعت بعد، به ترتيب 1/4 ± 2/5 و 1/5 ± 4/7، در 12 ساعت بعد از عمل به ترتيب 1/2 ± 1/5 و 1/3 ± 2/8 و در 24 ساعت بعد از عمل به ترتيب 0/8 ± 0/6 و 1/3 ± 1/7 بود و بيماران دريافت كننده‌ي استامينوفن در كليه‌‌ي زمان‌ها از ميانگين درد پايين‌تري برخوردار بودند (0/001 P). همچنين، ميانگين تغييرات شدت درد تا 24 ساعت بعد عمل، در دو گروه اختلاف معني‌دار داشت (001/0 P). ميانگين مصرف مورفين در دو گروه اختلاف معني‌دار نداشت (0/37 = P). نتيجه‌گيري: استفاده از استامينوفن به عنوان پيش‌داروي قبل از عمل جراحي مي‌تواند به ميزان قابل قبولي از شدت درد و ديگر عوارض بعد عمل، همچون تهوع، بكاهد و مصرف مسكن را نيز به طور چشم‌گيري كاهش دهد؛ اين دارو، عوارض جانبي كم‌تري نسبت به كتامين دارد.