بررسي روايي داده‌هاي حاصل از خودگزارش‌دهي شاخص‌هاي تن‌سنجي در كاركنان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

مقدمه: هر چند، امروزه در دنيا استفاده از خودگزارش‌دهي داده‌هاي تن‌سنجي در مطالعات اپيدميولوژيك مرسوم است، اما پيش از اين پژوهش، در كشور ما، مطالعه‌اي كه به روايي داده‌هاي حاصل از خودگزارش‌دهي شاخص‌هاي تن‌سنجي پرداخته باشد، منتشر نشده بود. مطالعه‌ي حاضر، با هدف بررسي روايي داده‌هاي حاصل از خودگزارش‌دهي شاخص‌هاي تن‌سنجي در مقايسه با مقادير اندازه‌گيري شده، در زيرگروهي از كاركنان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام شد.روش‌ها: مطالعه‌ي مقطعي حاضر، بر روي 200 نفر از كاركنان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان كه به روش نمونه‌گيري آسان انتخاب شده بودند، انجام شد. شاخص‌هاي تن سنجي شامل وزن، قد، دور كمر و دور باسن توسط آزمون‌گر اول از تمام افراد به صورت شفاهي سؤال گرديد و ثبت شد. سپس اين شاخص‌ها، با استفاده از روش‌هاي استاندارد، توسط آزمون‌گر ديگر به طور دقيق و هر كدام سه بار، اندازه‌گيري و ثبت شد. جهت كاهش خطا، تمام اندازه‌گيري‌ها توسط يك نفر انجام شد. ميانگين سه اندازه‌گيري در تجزيه و تحليل‌هاي آماري استفاده شد.يافته‌ها: ميانگين مقادير گزارش شده‌ي وزن (2/72 كيلوگرم) به طور معني‌داري از مقادير اندازه‌گيري شده (72.8 كيلوگرم) كمتر بود (0.040 = P). ميانگين مقادير گزارش شده‌ي دور كمر (86.5 سانتي‌متر) به طور معني‌داري كمتر از مقادير اندازه‌گيري شده (91.2 سانتي‌متر) بود (0.001 P). همبستگي معني‌داري بين مقادير گزارش‌شده‌ي شاخص‌هاي تن‌سنجي با مقادير اندازه‌گيري شده وجود داشت؛ به طوري كه، اين ضرايب از 0.60 در مورد دور كمر، تا 0.95 در مورد وزن متغير بود. در 73 درصد از موارد داراي وزن طبيعي و 91 درصد موارد اضافه وزن و چاقي، مقادير گزارش شده در تطابق كامل با مقادير اندازه‌گيري شده بود. در كل افراد مورد مطالعه، 87 درصد از موارد چاقي شكمي كه توسط دور كمر اندازه‌گيري شده تشخيص داده شده بود، توسط داده‌هاي دور كمر گزارش شده نيز تأييد شد؛ اما در كمتر از 13 درصد موارد، افرادي كه در دور كمر اندازه‌گيري شده، چاقي شكمي نداشتند، با داده‌هاي دور كمر گزارش شده، داراي چاقي شكمي طبقه‌بندي شده بودند.نتيجه‌گيري: يافته‌ها حاكي از وجود روايي داده‌هاي حاصل از خودگزارش‌دهي داده‌هاي تن‌سنجي در اين جامعه بود. لذا، مي‌توان در تحقيقات اپيدميولوژيك، به داده‌هاي تن‌سنجي خودگزارش‌شده‌ي اين افراد، اعتماد كرد.