مقايسه‌ي تأثير دو روش درماني فيزيوتراپي رفلكسولوژي پا و فيزيوتراپي بر علايم استئوآرتريت زانو در سالمندان

مقدمه: استئوآرتريت شايع‌ترين بيماري مفاصل سينوويال و يكي از علل اصلي ناتواني در سنين سالمندي است. علايم بيماري استئوآرتريت زانو به صورت درد، خشكي صبحگاهي و محدوديت حركات مفصلي مي‌باشد. با توجه به وجود درمان‌هاي مختلف، برتري هيچ كدام از درمان‌ها بر ديگري مشخص نشده است. هدف از انجام اين تحقيق، مقايسه‌ي تأثير دو روش درماني فيزيوتراپي- رفلكسولوژي پا و فيزيوتراپي بر علايم بيماران مبتلا به استئوآرتريت زانو بود. روش‌ها: در يك پژوهش نيمه‌تجربي، 24 بيمار سالمند مبتلا به استئوآرتريت زانو مراجعه كننده به فيزيوتراپي توحيد شهر اصفهان، با آگاهي كامل از مراحل اجراي كار، انتخاب و به طور تصادفي به دو گروه فيزيوتراپي- رفلكسولوژي و فيزيوتراپي تقسيم شدند. در گروه فيزيوتراپي، درمان‌هاي معمول شامل اولتراسوند، مادون قرمز و تحريك الكتريكي عصب از راه پوست انجام شد؛ در گروه فيزيوتراپي- رفلكسولوژي نيز، علاوه بر درمان فيزيوتراپي، از رفلكسولوژي كف پا به مدت 30 دقيقه استفاده گرديد. در هر دو گروه، برنامه‌ي درماني به مدت 24 جلسه (6 هفته و هر هفته، 4 جلسه) انجام گرديد. در پيش‌آزمون و پس‌آزمون هر دو گروه، براي ارزيابي علايم بيماران از فرم پرسشنامه‌ي KOOS (Knee injury and osteoarthritis outcome score) استاندار شده، استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل كواريانس، تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: علايم بيماران مبتلا به استئوآرتريت زانو (درد و خشكي مفصل و ميزان فعاليت‌هاي روزانه، ورزش و تفريح) در گروه درماني فيزيوتراپي- رفلكسولوژي نسبت به گروه فيزيوتراپي، بهبود بيشتري داشت (0/050 P). اما، بين اثر دو روش درماني مورد بررسي بر كيفيت زندگي مبتلايان به استئوآرتريت زانو، تفاوت معني‌داري مشاهده نشد (0/111 = P). نتيجه‌گيري: اين مطالعه نشان داد كه تركيب دو روش درماني فيزيوتراپي و رفلكسولوژي اثربخشي بيشتري نسبت به فيزيوتراپي دارد. پيشنهاد مي‌شود، از اين روش در برنامه‌هاي توان‌بخشي جهت كاهش برخي علايم در بيماران مبتلا استوآرتريت زانو استفاده شود.