پهنه‌بندي برخي از عناصر سمي در انباشتگاه‌ باطله شرقي معدن سرب و روي انگوران با رويكرد زمين‌آماري

تعيين توزيع فضايي عناصر سمي در محل دپوي باطله هاي معدن نيازمند ارزيابي خطرات وارائه راهكارهاي زيست محيطي مي باشد. براي رسيدن به اين هدف، از دمپ باطله شرقي معدن انگوران به مساحت 300000 مترمربع نمونه برداري انجام شد. براي اين منظور، 38 نمونه ي خاك جهت مطالعه، آناليز و مدل سازي انتخاب گرديد. مطالعات آماري مجموعه داده ها براي برخي از عناصر سمي شامل As،Cd ،Cu وCo صورت پذيرفت. از نظر زمين آماري، جهت حذف داده هاي خارج از رديف از روش نمودار QQ plot استفاده شد كه اين امر افزايش ضريب همبستگي نتايج را به همراه داشت. در مرحله بعد، مطالعات زمين آماري از جمله پارامتر هاي واريوگرام شامل دامنه، سقف، اثر قطعه اي و آزيموت براي عناصر سمي مورد مطالعه محاسبه و توزيع پراكندگي اين عناصر بر اساس روش شبيه سازي گوسي متوالي (SGS) مدل سازي شد كه نتايج حاصل نشان دهنده مقادير بالاي As در نواحي جنوب، غرب و شمال دمپ باطله مي باشد. بعلاوه، مقادير بالاي Cd در نواحي جنوب غربي و شمال شرقي دمپ باطله تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه مقادير بالاي Co و Cuدر نواحي غرب، جنوب و شمال دمپ باطله تجمع پيدا كرده اند. به منظور اعتبارسنجي واريوگرام ها از روش اعتبارسنجي متقابل استفاده شد كه يك روش اساسي براي مقايسه تاثير مدل واريوگرام هاي مختلف و روش هاي شبيه سازي در نتايج درونيابي مي باشد. ضريب همبستگي براي عناصر As ،Cd ،Cu وCo به ترتيب 0.885، 0.8056، 0.6867 و 0.9792 محاسبه گرديد كه نشان دهنده اعتبار بالاي نتايج شبيه سازي مي باشد. نتايج حاصل از مطالعه حاضر مي تواند در ارائه راهكارهاي مديريت زيست محيطي باطله هاي معدني براي كنترل آلاينده هاي سمي مورد استفاده قرار گيرد.