ارتباط ويژگي‌هاي فردي- اجتماعي دانشجويان علوم پزشكي كشور با افت تحصيلي دانشجويان: مرور نظام‌مند

زمينه و هدف: شناسايي علل و همبسته هاي افت تحصيلي كه از ناكامي هاي نظام آموزشي محسوب مي شود، يكي از موضوعات كاربردي و مهم در حوزه پژوهش هاي آموزشي است. با توجه به فقدان بررسي جامع همه مستندات منتشر شده با وجود مقالات متعدد در اين زمينه در ايران، هدف از مطالعه حاضر، مرور نظام مند متون منتشر شده طي 15 سال گذشته و تعيين نقش عوامل فردي، شخصيتي و اجتماعي مرتبط با افت تحصيلي دانشجويان بود. روش كار: در اين مطالعه، ابتدا مستندات به صورت نظام مند، مرور و اطلاعات آن ها تجميع شد. با بررسي مقالات منتشر شده مرتبط با علل عدم موفقيت تحصيلي دانشجويان دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور از فروردين سال 1375 لغايت اسفند سال 1389 به صورت همه شماري، 1008 مقاله انتخاب شد كه 26 مقاله به صورت متن كامل قابل دسترسي بود و حداقل كيفيت پژوهشي را داشت. يافته ها: بر اساس يافته هاي هر دو مرحله، عواملي مانند جنس پسر، بالاتر بودن سن ورود به دانشگاه، متأهل بودن، وجود مشكلات جسمي و رواني، عدم علاقه به رشته تحصيلي، پايين تر بودن معدل ديپلم يا مقطع قبلي، بيشتر شدن فاصله ديپلم تا ورود به دانشگاه، نداشتن مطالعه در طول ترم، استفاده زياد از اينترنت و نداشتن فعاليت هاي علمي و پژوهشي از عوامل فردي منجر به افت تحصيلي در دانشجويان هستند. بر اساس مرور نظام مند متون، داشتن شغل دوم، زندگي خوابگاهي و ديپلم غير از تجربي از علل منجر به افت تحصيلي در دانشجويان بود. در بين عوامل خانوادگي و اجتماعي نيز عواملي همچون تحصيلات پايين پدر و مادر، وجود مشكلات مالي، وجود مشكلات خانوادگي، بعد خانوار بيشتر، فعاليت اجتماعي ضعيف و برون گرا بودن با افت تحصيلي ارتباط داشت. نتيجه گيري: با وجود مطالعات زياد در خصوص علل افت تحصيلي، به نظر مي رسد استانداردها و تعاريف مورد استفاده از مطالعات متفاوت مي باشد و براي ارتقاي كيفيت كار بايد استانداردسازي صورت پذيرد. در مجموع، ديدگاه هاي اعضاي هيأت علمي تا حدود زيادي با واقعيت هاي مشاهده شده در مقالات همخواني داشت و نشان داد كه تجربه مدرسين دانشگاه در اين خصوص قابل اعتماد است. همچنين، با توجه به علل عمده ليست شده، به نظر مي رسد بتوان گروه هايي را كه احتمال افت تحصيلي در آن ها بيشتر است، شناسايي نمود و براي آنان اقدامات پيشگيرانه به كار برد.