رابطه شرايط دانشگاهي و تحصيلي دانشجويان علوم پزشكي ايران نسبت به افت تحصيلي: مروري نظام‌مند و مقايسه اي با نظرات استادان دانشگاه

مقدمه: شناسايي علل و عوامل افت تحصيلي، كه از ناكامي هاي نظام آموزشي محسوب مي شود، يكي از موضوعات كاربردي و مهم در حوزه پژوهش‌هاي آموزشي است. با توجه به فقدان يك بررسي جامع، همه مستندات منتشر شده، عليرغم وجود مقالات متعدد در اين زمينه در كشور ايران، سعي شد تا با مرور نظام مند متون منتشر يافته در مدت زماني 15 سال گذشته، نقش شرايط تحصيلي و دانشگاهي بررسي شده را در ارتباط با افت تحصيلي تعيين كرده شود. روش كار: در اين پژوهش ابتدا مستندات به صورت نظام مند مرور و اطلاعات آنها جمع آوري گشت. مقالات منتشر شده مرتبط با علل عدم موفقيت تحصيلي دانشجويان دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور از فروردين 1375 لغايت اسفند 1389 به صورت همه شماري 1008 مقاله استخراج شد كه از اين ميان26 مقاله متن كامل قابل دسترسي و داراي كيفيت حداقل پژوهشي را داشت. يافته‌ها: بر اساس يافته هاي هر دو مرحله، احتمالاً، جنس پسر، بالاتر بودن سن ورود به دانشگاه، وجود مشكلات مقطع تحصيلي، سهميه قبولي، ترم تحصيلي، نوع رشته تحصيلي، عملكرد استاد درس، وضعيت آموزش و برنامه‌ريزي آموزشي، شرايط كلاس، سابقه انتقالي يا مهمان شدن، وجود مشاور درس، دوره شبانه/روزانه، روابط اجتماعي در دانشگاه، زندگي شهري، شرايط ديپلم(معدل)، نوع ديپلم(تجربي)، علاقه نداشتن به رشته تحصيلي، پايين‌تر بودن معدل ديپلم يا مقطع قبلي، بيشتر شدن فاصله ديپلم تا ورود به دانشگاه، نداشتن مطالعه در طول ترم و همچنين فعاليت‌هاي علمي و پژوهشي، از عوامل دانشگاهي و شرايط تحصيلي مي باشند كه مي‌توانند منجر به افت تحصيلي در دانشجويان گردند. بحث و نتيجه گيري: با وجود تحقيقات زياد در زمينه علل افت تحصيلي، به نظر مي رسد استاندارها و تعاريف مورد استفاده از پژوهش ها متفاوت بوده و براي ارتقاي كيفيت كار بايد استانداردسازي لازم صورت پذيرد. در مجموع ديدگاه‌هاي اعضاي هيأت علمي تا حدود زيادي با واقعيت‌هاي ديده شده در مقالات هماهنگي داشت و نشان مي دهد كه تجربه مدرسان دانشگاه در اين حيطه قابل اعتماد مي باشد. همچنين به نظر مي رسد با توجه به علل عمده عوامل فهرست شده؛ بتوان گروه‌هايي كه احتمال افت تحصيلي در آنها بيشتر است را شناسايي و براي ايشان اقدامات پيشگيرانه به كار برد.